Commercial is schokkend en angstaanjagend voor kinderen, uitzenden mag enkel na 20.00 uur

Vz. RCC 21 december 2017, RB 3075; Dossiernr. 2017/00857 (DierenLot). Voorzitterstoewijzing. Subjectieve normen. Het betreft de televisiecommercial van DierenLot, waarin zij het publiek vraagt om financiële steun waarmee DierenLot “kleine, armlastige dierenorganisaties die zich met hart en ziel inzetten voor de dieren in nood”, “ook bij u in de buurt”, kan ondersteunen. De klacht Klager, die de commercial om 19.45 uur heeft gezien, vindt de in de reclame getoonde resultaten van dierenmishandeling schokkend en angstaanjagend voor kinderen. Klager meent daarom dat de reclame niet op een vroeg tijdstip mag worden uitgezonden.

Het oordeel van de voorzitter

1. Klager maakt bezwaar tegen de televisiecommercial omdat deze volgens hem schokkend is voor kinderen en bij hen angstgevoelens oproept. De voorzitter begrijpt deze klacht zo dat klager de commercial in strijd met de goede smaak of het fatsoen acht als bedoeld in artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC), voor zover deze wordt uitgezonden op tijdstippen waarop (jonge) kinderen televisie kijken.

2. Bij de beantwoording van de vraag of een reclame-uiting in strijd is met de goede smaak of het fatsoen, stelt de voorzitter zich terughoudend op, gelet op het subjectieve karakter van deze criteria. Beoordeeld wordt of de uiting de grenzen overschrijdt van hetgeen naar huidige maatschappelijke maatstaven toelaatbaar wordt geacht. Daarbij spelen de boodschap en het beoogde doel van de uiting een rol, evenals de wijze waarop een en ander in de uiting is uitgewerkt.

3. In de onderhavige commercial vraagt DierenLot aandacht voor gewonde, ernstig verwaarloosde en mishandelde dieren en voor de kosten die gemoeid zijn met de zorg voor deze dieren door dierenorganisaties. De uiting heeft tot doel financiële bijdragen te verwerven waarmee DierenLot deze dierenorganisaties kan ondersteunen. De wijze waarop de boodschap en het doel in de commercial tot uiting worden gebracht, is indringend. De voorzitter ziet hierbij met name op de soms langdurig en van dichtbij in beeld gebrachte (bebloede) wonden van huisdieren en dieren in het wild, alsmede beelden van ernstig vermagerde of anderszins mishandelde huisdieren. De voorzitter heeft geen reden eraan te twijfelen dat de getoonde beelden de dagelijkse praktijk van dierenorganisaties in Nederland weergeven.

4. Voor zover de commercial wordt uitgezonden op tijdstippen waarop verwacht mag worden dat (jonge) kinderen geen televisie kijken, gaat de uiting naar het oordeel van de voorzitter – met inachtneming van eerdergenoemde terughoudendheid – de grenzen van het toelaatbare niet te buiten. Voor (jonge) kinderen acht de voorzitter de beelden van de commercial echter zodanig schokkend, dat het vertonen ervan op tijdstippen waarop ook jonge kinderen televisie (kunnen) kijken niet wenselijk is. Volgens de vaste lijn van de beslissingen van de Reclame Code Commissie wordt in verband hiermee de grens van 20.00 uur gehanteerd (zie bijvoorbeeld RCC 2015/00062A betreffende een eerdere commercial van DierenLot). Op grond van het voorgaande acht de voorzitter de commercial in strijd met de eisen van goede smaak en/of het fatsoen en daardoor in strijd met artikel 2 NRC, voor zover deze wordt uitgezonden vóór 20.00 uur.

De beslissing De voorzitter acht de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 2 NRC voor zover deze vóór 20.00 uur wordt uitgezonden. Hij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken en om verdere uitzending van de reclame in deze vorm niet vóór 20.00 uur te laten plaatsvinden.