Energetix maakt gezondheidsclaims t.a.v. magneetsieraden

RCC 13 maart 2015, RB 2359, dossiernr. 2014/00804 (Energetix Magneetsieraden)
Misleiding t.a.v. voornaamste kenmerken product. Aanbeveling. De uiting: Het betreft een uiting op https://energetixnederland.nl. Op de webpagina https://energetixnederland.nl/werking staat onder de aanhef “Werking ENERGETIX Magneetsieraden voor veel mensen positief” onder meer: “Magneten stimuleren de doorbloeding (….) Door de magneten krimpen uitgerekte aders en vernauwde bloedvaten ontspannen. Magneten verhogen de toevoer van zuurstof (….) naar de individuele cellen”. Op de webpagina https://energetixnederland.nl/werking/gemagnetiseerd-water staat onder de aanhef “Het effect van gemagnetiseerd water” onder meer: “(…) verbetert sterk de oplosbaarheid van calcium, (…). Al bestaande harde afzetsels (…) zoals (…) nierstenen en galstenen kunnen (…) zelfs helemaal oplossen” en “preventieve werking op (..) vorming (..) afzetsel in de bloedvaten. Het opbouwen van cholesterol wordt voorkomen zodat de kans (…) aanzienlijk verkleind wordt” en “verlaagt de kans op verkalking van de bloedvaten (…)”.

De klacht:

Op één van de pagina’s van de onderhavige site staat:

“Magneettherapie is net als bijvoorbeeld homeopathie en acupunctuur een natuurlijke, holistische vorm van therapie en niet wetenschappelijk bewezen”. Klager is het daarmee eens. Ondanks voornoemde mededeling bevat de bestreden uiting “medische claims” die niet kunnen worden onderbouwd. Klager maakt bezwaar tegen deze verschillende “medische claims”

De beoordeling:

De Commissie stelt het volgende voorop.

1. De Commissie zal zich beperken tot het beoordelen van de uiting waarover in de oorspronkelijke klacht bij brief van 6 november 2014 is geklaagd en waarvan bij diezelfde brief afdrukken zijn overgelegd. Zij zal zich niet uitlaten over een uiting die het resultaat is van door adverteerder -naar aanleiding van de onderhavige klacht - aangebrachte wijzigingen.

2. De bestreden uiting moet worden aangemerkt als een reclame-uiting in de zin van artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Adverteerder heeft bij dupliek gesproken over een “informatieve site” waarop men “niets bestellen” kan. De uiting houdt echter onmiskenbaar een openbare aanprijzing in van ENERGETIX Magneetsieraden. Dat men via de site geen bestelling kan plaatsen, betekent niet dat er geen sprake is van reclame.

Klager heeft gemotiveerd weersproken dat de in de bestreden uiting aangeprezen magneetsieraden de werking hebben die daaraan in de advertentie wordt toegeschreven. Meer in het bijzonder heeft klager gesteld dat in de literatuur geen wetenschappelijke onderbouwing is te vinden van de mededelingen:

“Magneten stimuleren de doorbloeding (….)
Door de magneten krimpen uitgerekte aders en vernauwde bloedvaten ontspannen
Magneten verhogen de toevoer van zuurstof (….)”.
en “(…) verbetert sterk de oplosbaarheid van calcium, (…). Al bestaande harde afzetsels (…) zoals (…) nierstenen en galstenen kunnen (…) zelfs helemaal oplossen”
en “preventieve werking op (..) vorming (..) afzetsel in de bloedvaten. Het opbouwen van cholesterol wordt voorkomen zodat de kans (…) aanzienlijk verkleind wordt”
en “verlaagt de kans op verkalking van de bloedvaten (…)”.

Het lag op de weg van adverteerder om de juistheid van voornoemde mededelingen aan te tonen. Daarin is adverteerder naar het oordeel van de Commissie niet geslaagd. Op basis van adverteerders verwijzing naar de bij het verweer overgelegde bijlagen 12 tot en met 15 heeft de Commissie niet kunnen afleiden dat voornoemde mededelingen juist zijn. Ter zitting heeft klager overigens gemotiveerd betwist, onder overlegging van pleitaantekeningen, dat de in de bijlagen 12 tot en met 15 bedoelde onderzoeken de bestreden claims onderbouwen. Daarbij heeft hij er onder meer op gewezen dat bijlage 12 onderzoek onder ratten betreft.

Gelet op het bovenstaande gaat de reclame gepaard met onjuiste informatie ten aanzien van de van het gebruik van het product te verwachten resultaten als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b NRC. Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

De Commissie heeft geconstateerd dat de bestreden uiting ook relativeringen bevat. Zo staat bijvoorbeeld onder het kopje: “Is magneetkracht werkelijk een genezend middel bij vele klachten?”:

“Er zijn inmiddels meerdere plausible verklaringen, maar hard eenduidig wetenschappelijk bewijs kan (nog niet) geleverd worden”.

Ook wordt gewezen op “positieve ervaringen” met magneetsieraden.

In reactie op de klacht heeft adverteerder nog gewezen op een op de site opgenomen “disclaimer” met de titel “geen medische claims”, waarin onder meer staat:

“Magneettherapie is net als bijvoorbeeld homeopathie en acupunctuur een natuurlijke, holistische vorm van therapie en niet wetenschappelijk bewezen. Miljoenen mensen ter wereld kiezen bewust voor het gebruik van homeopatische middelen of voor een natuurlijke reflextherapie als acupunctuur of magneettherapie. Zij ervaren positieve effecten en zijn hierover bijzonder enthousiast. Aan de andere kant zijn er ook mensen die hiermee absoluut niets hebben en hiervoor dan ook niet zullen kiezen. Ook de wetenschap is en blijft hierover verdeeld. Er zijn talloze onderzoeken gedaan en de uitkomsten zijn nooit eenduidig”.

Relativeringen zoals bovenbedoeld maken het oordeel van de Commissie, dat de bestreden mededelingen onjuist zijn en dat de uiting in zoverre in strijd is met de NRC, niet anders.

Ten slotte overweegt de Commissie dat zij nota heeft genomen van de mededeling van adverteerder dat de door klager bestreden mededelingen inmiddels van de website zijn verwijderd.