NS uiting 100% windstroom is niet misleidend

RCC 4 april 2017, RB 2860; dossiernr. 2017/00119 (NS 100% windstroom) Afwijzing. Milieu. Uiting: Het betreft de volgende uiting op de website van NS (https://groenetrein.ns.nl/): “Als eersten in de wereld reizen treinreizigers in Nederland op 100% windstroom. De trein was al de meest duurzame manier van reizen voor langere afstanden. En dankzij het partnership van NS en andere spoorvervoerders met Eneco rijden alle elektrische treinen in Nederland vanaf 2017 volledig op windstroom van Eneco. Daardoor kunnen dagelijks 600.000 treinreizigers in Nederland 100% klimaatneutraal reizen.” Klacht: Klager maakt bezwaar tegen de aanduiding “100% windstroom” in de kop van de uiting. 100% windenergie kan niet gegarandeerd worden, aldus klager, omdat het niet altijd waait en bij windstilte voor de stroomlevering aan NS overgeschakeld moet worden op stroom uit andere – fossiele of niet-fossiele – bronnen. Bovendien is het distributiesysteem in Nederland zodanig dat nooit kan worden gegarandeerd dat de gehele bedrijfsvoering van NS daadwerkelijk alleen op windenergie draait. Er zou alleen van een 100% garantie gesproken kunnen worden indien de windturbines direct gekoppeld zijn aan het elektriciteitsnet van NS. Klager stelt dat “100% windenergie” een misleidende en niet onderbouwde claim is, waardoor de claim in strijd is met de artikelen 2 en 3 van de Milieu Reclame Code (MRC).

1. Beoordeeld moet worden of de aanduiding “100% windstroom” in de mededeling “Als eersten in de wereld reizen treinreizigers in Nederland op 100% windstroom” misleidend is.

    2. De Commissie gaat bij de beoordeling uit van het volgende. Windstroom is een van de soorten (‘groene’) stroom die wordt opgewekt uit duurzame, hernieuwbare bronnen, in tegenstelling tot de (‘grijze’) stroom die wordt opgewekt door de verbranding van fossiele brandstoffen. Volgens het in Nederland geldende systeem wordt alle stroom, zowel groene als grijze, via één elektriciteitsnet geleverd aan de verbruikers. Een energieleverancier mag stroom als groene stroom verkopen indien hij door middel van Garanties van Oorsprong kan aantonen dat de jaarlijkse hoeveelheid door de eindverbruikers verbruikte stroom is opgewekt uit hernieuwbare bronnen.

    3. De Commissie heeft reeds verschillende malen geoordeeld dat de gemiddelde consument ermee bekend is dat zowel grijze als groene stroom via hetzelfde elektriciteitsnet aan verbruikers wordt geleverd. De consument begrijpt daarom dat de mededeling dat NS haar treinen op 100% windstroom laat rijden niet betekent dat via het elektriciteitsnet alleen met windkracht opgewekte stroom bij NS terechtkomt. Naar het oordeel van de Commissie zal de gemiddelde consument de mededeling zo opvatten dat de elektriciteit die NS van Eneco koopt om haar treinen te laten rijden voor 100% windstroom betreft, wat inhoudt dat Eneco op jaarbasis evenveel windstroom aan het elektriciteitsnet levert als NS jaarlijks voor haar treinen verbruikt. De Commissie acht voldoende aannemelijk gemaakt dat dit daadwerkelijk het geval is. Niet is gesteld of gebleken dat de hoeveelheid door Eneco aan NS te leveren windstroom niet wordt gedekt door het overeenkomende aantal GvO’s die betrekking hebben op de stroom die in de windparken van Eneco (in Nederland en elders in Europa) is opgewekt. Verder hebben adverteerders voldoende aannemelijk gemaakt dat de mogelijkheid van bij- en afschrijving van GvO’s op de tegoedrekening ertoe leidt dat de jaarlijks voor de treinenloop benodigde hoeveelheid windstroom kan worden geleverd, ook indien tijdelijk – bijvoorbeeld omdat er weinig wind staat – minder windener

    4. Gelet op het vorenstaande acht de Commissie de juistheid van de mededeling “Als eersten in de wereld reizen treinreizigers in Nederland op 100% windstroom” voldoende aannemelijk gemaakt. Hieraan doet niet af, zoals bij verweer terecht is aangevoerd, dat binnen de Eneco groep aan een deel van haar grootverbruikers grijze stroom wordt geleverd. Dit brengt immers niet mee dat waar het de stroomlevering aan NS betreft geen sprake is van 100% windstroom, nu hier de benodigde GvO’s tegenover staan.

    5. Op grond van het voorgaande wordt als volgt beslist.

    De beslissing

    De Commissie wijst de klacht af.