Congresverslag:Onderscheid reclame en informatie
Verslag en presentaties congres VvRr en VFenR 'betutteling of bescherming? Het onderscheid tussen reclame en informatie bij consumentenproducten' 26 mei 2011. (RB 828)
Inleidende presentatie en stellingen (met uitkomst), met dank aan Erik Vollebregt, Greenberg Traurig LLP
Tijdens de bijeenkomst rondom (kortweg) het juridische verschil tussen reclame en productinformatie werd aan een heel divers publiek door een even divers panel van sprekers aan de hand genomen in de wereld van consumentenproducten.
Met een inleidende voordracht van Erik Vollebregt (Greenberg Traurig LLP) werd een keurig juridisch kader geschetst rondom voornamelijk Europees Recht en de beruchte Damgaard-uitspraak (C-421/07). Geneesmiddelen, alcohol, tabak, voedsel, medische hulpmiddelen, maar ook cosmetica en voedingssupplementen hebben zo hun eigen juridisch kader en vaak ook een zelfsreguleringskader.
In het algemeen geldt dat de adverteerder statements wil maken over het product, de overheid de consument wil beschermen en deze laatste juiste informatie wil, maar eventuele beweringen niet op waarde zou kunnen beoordelen.
Vollebregt maakt duidelijk dat er vooral een definitiedilemma speelt. Reclame mag worden beperkt, maar informatie valt onder de vrijheid van meningsuiting. Middels Damgaard weten we eigenlijk minder, immers daarin is bepaald dat reclame niet noodzakelijk van fabrikant komt, en dat reclame niet per sé in het kader van commerciële of industriële activiteit wordt verspreid.
dr. Yvonne Huigen van de Voedsel en Waren Autoriteit heeft kort weergegeven (aan de hand van voorbeelden die slechts ter illustratie dienden) waarmee de (n)VWA te maken krijgt binnen de ClaimsVo. Is er sprake van een commerciële mededeling bij product placement, in store magazines (AllerHande), gebruik van Overheidsadviezen (twee porties vette vis per week)? En zo ook wat is de connectie tussen 'informatie' en product bij internetsites? Hoeveel kliks moet een productvermelding verwijderd zijn van de aanprijzing van goede eigenschappen? Doorgaans gaat het erom of een adverteerder invloed heeft op de site. Tot slot werd gekeken naar het verspreiden van 'informatie' naar doelgroepen.
Een heel divers panel bepleitte voor of tegen een aantal stellingen (zie link boven). De algemene tendens was dat er heel veel beperkingen gelden en onduidelijkheid en angst om beboet te worden zegevierd. Kritiek op een onduidelijk handhavingsbeleid van de VWA leek hierin onvermijdelijk. Maar gezien de instrumenten die zij heeft, begrijpelijk.
Dat individuen, groepen en lobby-organisaties zoals foodwatch alles (waaronder veel onwaarheden over producten) kunnen roepen in diverse media, stuit producenten tegen de borst. Omdat wanneer zij eventueel publiekelijk weerwoord wil geven, het wordt beoordeeld als reclame en dat is gebonden aan regels, dan wel - in het extreme geval - verboden.
Als antwoord op de vraag of de sector te streng is gereguleerd, komt als algemene antwoord terug dat er vooral onduidelijkheid heerst rondom de regels en hoe deze worden gehandhaafd. De (n)VWA is zelf ook bezig met handhavingsrichtlijnen op te stellen en zal in de toekomst nader van zich laten horen.
Het congres werd bëëindigd met een borrel waarbij nog werd nagesproken over de stellingen en uitkomsten van het debat. En vooral dat er sprake is van onduidelijke bescherming en niet-consistente betutteling van de industrie.
