Geneesmiddelenonderzoek, ok?

RCC 16 februari 2011, Dossiernr: 2010/00951 (PRA International in Groot Eindhoven)

Reclamerecht. De uiting nodigt uit tot om zich te melden als vrijwilliger voor het ondergaan van geneesmiddelen onderzoek voor postmenopauzale klachten. Klager acht dat de teksten te veel opgeleukt zijn, zodat kwetsbare groepen zich laten lokken door de financiële tegenprestaties. Verweerder geeft gemotiveerd aan er korte informatie wordt gegeven over het onderzoek aan de voorwaarden voor eventuele deelname. Er kan meer informatie worden opgevraagd, aan mogelijke deelnemers wordt het onderzoek door artsen toegelicht. Daarbij worden onderzoeken via diverse (internationale) richtlijnen uitgevoerd. De commissie wijst de klacht af.

Uiting in Groot Eindhoven, klik plaatje (deel van uiting), klik hier(link) of hier(pdf)

De klacht

De uiting bevat “opgeleukte teksten” zoals bijvoorbeeld “mevrouw voor mevrouw”, “geneesmiddelenonderzoek = mensenwerk” en “vergoeding € 1.493,-”. Klagers moeder heeft de indruk gekregen dat het om een goed doel gaat en dat men er geld bij krijgt. In werkelijkheid gaat het om serieus geneesmiddelenonderzoek, waaraan risico’s zijn verbonden.
Veel mensen hebben financiële problemen en vormen een kwetsbare groep. Groot Eindhoven is een wekelijks verspreide, gratis krant. Met deze krant weet de adverteerder mensen te bereiken die geld nodig hebben.
Klagers moeder, die zich naar aanleiding van een soortgelijke reclame in Groot Eindhoven heeft aangemeld voor geneesmiddelenonderzoek op het gebied van Diabetes Mellitus type II,  gebruikt al veel medicijnen. Reclame als deze, waarin geen waarschuwing is opgenomen, brengt kwetsbare mensen in een levensgevaarlijke situatie.   
 
Het oordeel van de Commissie
 
De Commissie stelt voorop dat het adverteerder op zichzelf vrij staat om reclame te maken voor geneesmiddelenonderzoek en om in dat kader een oproep te doen aan vrijwilligers om deel te nemen aan zodanig onderzoek. De wijze waarop adverteerder dat in dit geval doet, acht de Commissie niet in strijd met de Nederlandse Reclame Code.
 
In de advertentie, die duidelijk betrekking heeft op het werven van vrijwilligers voor een geneesmiddelenonderzoek, wordt kort op dat onderzoek ingegaan; zo wordt gewezen op de tijdsbelasting, op een aantal aan de deelnemer gestelde voorwaarden zoals het ondergaan van een medische keuring en op de vergoeding die de deelnemer tegemoet kan zien. Voor het verkrijgen van meer informatie wordt verwezen naar een telefoonnummer, een e-mailadres en een website.
 
Adverteerder heeft onder meer op het volgende gewezen. Alle onderzoeken worden uitgevoerd volgens de internationale richtlijnen van de verklaring van Helsinki en ICH GCP (Good Clinical Practice) en volgens de Nederlandse Wet voor Medisch-Wetenschappelijk Onderzoek met Mensen (WMO). Publicaties om vrijwilligers te interesseren voor deelname aan een onderzoek, waaronder advertenties, vallen onder het toezicht van een Medisch Ethische Toetsings Commissie. Aan mogelijke deelnemers wordt het onderzoek door artsen mondeling toegelicht, waarbij wordt ingegaan op alle eventuele risico’s en bijwerkingen. Op basis van alle verstrekte informatie besluit men om al dan niet deel te nemen aan het onderzoek. Als bijlage bij het verweer legt adverteerder het informatieblad en een Bereidheidsverklaring tot Deelname met betrekking tot het in de gewraakte uiting genoemde onderzoek over.
 
Gelet op de -door overgelegde stukken onderbouwde- toelichting van adverteerder betreffende de informatie die aan potentiële deelnemers wordt gegeven, acht de Commissie het niet aannemelijk dat de onderhavige advertentie voor (sommige) lezers daarvan -zoals samengevat door klager gesteld- gevaar oplevert.

Lees de uitspraak hier(link) en hier(pdf)

Regeling:
Verklaring van Helsinki (link) en (pdf) van WMA.net
ICH GCP E6 (link) en (pdf) van ICH.org
Wet Medisch-Wetenschappelijk onderzoek met Mensen (WMO) (link en link2)
Een Medisch-Ethische toetsingscommisie dient te zijn erkend door CCMO