Spaarposter in strijd met kinderreclamecode

RCC CvB 22 december 2021, RB 3592; dossiernr: 2021/00442 (Zespri) De klacht is gericht tegen de “spaarposter ballenactie” van Zespri die bij deelnemende basisscholen hangt. Met deze actie kunnen stickers worden geplakt die zich bevinden op kiwi’s van het merk Zespri. Daarmee kan de basisschool tien (bij 150 stickers) of twintig (bij 300 stickers) speelballen bij elkaar sparen. De klager vindt dat deze actie basisschoolleerlingen aanspoort om zoveel mogelijk Zespri-kiwi’s te eten in plaats van ander fruit. Het gevaar bestaat dat hierdoor een competitie ontstaat tussen basisschoolkinderen. Reclame voor een voedingsmiddel van een specifiek merk hoort niet thuis op een basisschool. Verder mag reclame gericht op kinderen hen er niet rechtstreeks toe aanzetten hun ouders of anderen te overreden tot de aankoop van de producten waarvoor reclame wordt gemaakt, zoals bij de Zespri-actie het geval is. 

De Commissie oordeelt dat de Zespri-actie in strijd is met artikel 9 RVV waarin is bepaald dat het verboden is op scholen voor primair onderwijs reclame te maken voor een voedingsmiddel. Het College vernietigt de beslissing van de Commissie dat de uiting in strijd is met artikel 9 RVV en bepaalt dat de uiting in strijd is met artikel 2 lid 1 aanhef onder b KJC omdat de actie kinderen rechtstreeks ertoe aanzet hun ouders te overtuigen tot aankoop van Zespri-kiwi’s. Het College beveelt Zespri om niet meer op deze wijze reclame te maken.

4. Basisschoolkinderen zullen, door de druk die de uiting op hen legt, aan de daarin bedoelde spaaractie willen meewerken, en wel door de benodigde stickers voor de spaarkaart aan te leveren. Deze stickers kunnen de kinderen, gelet op hun leeftijd, doorgaans alleen krijgen indien zij bij hun ouders of anderen erop aandringen om Zespri-kiwi’s te kopen. Het op deze wijze kinderen onder druk zetten om hun ouders of anderen deze kiwi’s te laten kopen, kan als een vorm van ongepaste beïnvloeding in de zin van artikel 2 lid 1 aanhef en onder b KJC worden beschouwd. Het in deze bepaling opgenomen verbod omvat ook het onder druk zetten van kinderen om een volwassene ertoe over te halen om producten voor hen te kopen waarvoor reclame wordt gemaakt. Basisschoolkinderen worden, door de druk die de uiting op hen legt, rechtstreeks ertoe aangezet hun ouders of anderen te overreden tot de aankoop van Zespri-kiwi’s. Dat in de uiting niet met zoveel woorden wordt gezegd dat kinderen hun ouders of anderen om Zespri-kiwi’s moeten vragen, doet daaraan niet af. De uiting heeft hetzelfde effect. Nu de poster om deze reden niet toelaatbaar is, wordt niet meer toegekomen aan de klacht over de herkenbaarheid van Zespri als de verantwoordelijke adverteerder.