Vz. RCC 3 augustus 2016, RB 2765; Dossiernr: 2016/00334 (Nationale Postcode Loterij - fieldmarketeer)
Afwijzing. Fieldmarketing. Klager stelt dat hij in Zwolle op straat werd aangesproken door twee dames die begonnen met het stellen van een vraag in plaats van te zeggen wat het doel van het gesprek zou zijn. Dit is in strijd met artikel 2 lid 1 Reclamecode voor Fieldmarketing (RFM). Er stonden geen namen op hun jassen en zij wilden zich desgevraagd ook niet legitimeren en gingen een teamleider bellen. Men vertelde aan klager dat hij moest blijven staan. Hij was daarvan niet gediend en liep verder. Later kwam de teamleider en nog een persoon erbij die aan klager vertelden dat hij de RFM moest uitleggen, hetgeen klager weigerde. Klager stelt dat niet is voldaan aan artikel 4 onder c RFM omdat sprake is van een agressieve vorm van benadering. Hij werd meermalen benaderd terwijl hij te kennen had gegeven verder te gaan, waarbij klager tegenover vier personen kwam te staan. Daarbij is de benadering niet gestaakt. Klager heeft zich over het voorgaande beklaagd bij adverteerder, maar kreeg hierop geen inhoudelijke reactie.

Recent heeft de Reclame Code Commissie ("RCC") van de Stichting Reclame Code voor het eerst uitspraak gedaan over een klacht met betrekking tot fieldmarketing. De klacht en de uitspraak zijn gebaseerd op de Reclame Code voor Fieldmarketing ("RFM"). Deze code is in werking getreden op 1 januari 2016 en maakt onderdeel uit van de Nederlandse Reclame Code.

Wat is fieldmarketing? Fieldmarketing is het planmatig en systematisch aanprijzen van goederen, diensten of denkbeelden buiten de eigen verkoopruimte, in de openbare ruimte of aan huis (Door2Door). Fieldmarketing omvat presentatie, promotie, activatie en directe verkoop "van een standaard niet op de individuele ontvanger toegespitste inhoud". Gedacht kan daarbij worden aan het in een winkelstraat aan winkelend publiek trachten te verkopen van een abonnement op een krant of het aan de deur proberen consumenten te laten overstappen op een andere energieleverancier. De RFM reguleert deze vorm van marketing.

RCC 9 augustus 2016, RB 2763; Dossiernr: 2016/00403 (PvdD en associatieverdrag met Oekraïne). Vrijblijvend advies. Reclame. Politiek. Associatieverdrag met Oekraïne. Het betreft een in ‘De Telegraaf’ en ‘Metro’ geplaatste advertentie. In de advertentie staat in grote letters het woord “NEE”, waarbij de letters worden gevormd door een foto van kippen in (kennelijk) een ‘legbatterij’. Hieronder staat de kop: “Zeg op 6 april NEE tegen het associatieverdrag met Oekraïne”. In de hierna volgende tekst staat, voor zover hier van belang: “Legbatterijen zijn verboden in de EU; ze veroorzaken onacceptabel dierenleed. Maar met dit associatieverdrag komen dieronvriendelijke eiproducten uit Oekraïense legbatterijen massaal hierheen. Ook kippenvlees uit de Oekraïense giga-stal MHP, die jaarlijks 332 miljoen kippen slacht en Europese dierenwelzijnsregels niet naleeft, belandt door dit verdrag bij ons in de winkel. (…)”
Onderin de advertentie staan het logo en het websiteadres van de Partij voor de Dieren en het logo en het websiteadres van GUE/NGL.
Klacht: Partij voor de Dieren heeft negatieve en suggestieve boodschappen verspreid om mensen over te halen ‘nee’ te stemmen bij het Oekraïne-referendum. In deze uitingen wordt MHP misbruikt. In de bestreden advertentie staat “(…) de Oekraïense giga-stal MHP, die (…) Europese dierenwelzijnsregels niet naleeft”. Dit is niet waar. Zowel het productieproces als het vleesproduct voldoet aan alle mogelijke Europese wet- en regelgeving. Dit is herhaaldelijk bevestigd tegenover het parlement door bijvoorbeeld de ministers Ploumen, Dijselbloem en Koenders. Zij baseren zich hierbij op de uitkomsten van onderzoeksrapporten van onder anderen dierenartsen. Aangezien de mededeling over MHP niet strookt met de waarheid is de uiting in strijd met artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Volgens de Commissie weegt bij een dergelijke reclame de vrijheid van meningsuiting zwaarder dan bij een louter commerciële uiting. Dit brengt mee dat de Commissie zich bij de beoordeling van de uiting terughoudend opstelt onder meer in die zin dat – indien de Commissie oordeelt dat sprake is van strijd met de NRC – dit niet leidt tot een aanbeveling maar tot het (vrijblijvende) advies aan de adverteerder(s) om niet meer op de onderhavige wijze reclame te maken.

Vz. RCC 9 augustus 2016, RB 2762; Dossiernr:2016/00579 (Reclamebeelden Corfu zijn niet de beelden van de bestemming) Afwijzing. Reclame. Reizen. Het betreft een televisiecommercial waarin onder meer te zien is hoe een vrouw aan het strand het water induikt. Vervolgens verschijnt in beeld: “Corfu* 2282 kilometer verwijderd van je collega’s”. Onderin in beeld staat: “*De getoonde beelden zijn een sfeerimpressie en zijn niet opgenomen op de genoemde bestemming”. Klacht: de televisiecommercial toont prachtige beelden. Daarbij wordt vermeld dat het om Corfu gaat. In de kleine letters onderin beeld staat dat de beelden niet van de bestemming zijn. De beelden en de tekst lijken bij elkaar te passen, maar dit is onjuist. Naar oordeel van de voorzitter wordt in de reclame voldoende duidelijk dat het niet om de bestemming gaat, de klacht wordt dan ook afgewezen.

RCC 22 juli 2016, RB 2761; Dossiernr:2016/00517 (Glorix verwijdert allergenen) Aanbeveling. Misleidende reclame. Het betreft een televisiereclame. De voice-over zegt: “Glorix Allesreiniger beschermt tegen vuil, zonder bleek. En het verwijdert zelfs allergenen. Vertrouw op Glorix Allesreiniger en bescherm je gezin”. Ten slotte staat onder in beeld, onder drie flessen Glorix Allesreiniger: “Bescherm je gezin tegen vuil en allergenen zoals stof en pollen”. Klacht: In de reclame wordt gezegd: "Glorix (…) verwijdert (…) allergenen”. “Een allergie” is een heel breed begrip. Wellicht levert het product een bijdrage voor wat betreft mensen die allergisch zijn voor huisstofmijt, maar toch niet in geval van hooikoorts, pollen, voedselallergie of een allergie voor huisdieren. Verder merkt klaagster op dat dweilen met Glorix ook niet helpt als je allergisch bent voor huisdieren, zoals bijvoorbeeld de in de uiting getekende hond. Aangezien Glorix geen bescherming biedt tegen dergelijke allergieën en allergieën voor huisdieren, beveelt de Commissie om niet meer op dergelijke wijze reclame te maken.

Vz. RCC 27 juli 2016, RB 2760 en LS&R 1367; Dossiernr: 2016/00451 (reclame-uiting zonder toelatingsnummer en ongeregistreerd geneesmiddel)
Toewijzing. Reclame. Gezondheid. Toelatingsnummer. Ongeregistreerd geneesmiddel. Het betreft de verpakking van het product “Lucovitaal Puur en Groen Lactose Gluten Intolerantie” voor zover op deze verpakking de volgende mededelingen staan: “Lactose Gluten Intolerantie.” “Verbetert de vertering van voeding met gluten en lactose.”
De klacht: De claim op de verpakking is misleidend en ronduit gevaarlijk. Mensen met een Coeliakie die het product gebruiken kunnen hiervan ernstige darmschade oplopen en ziek worden. De uiting valt onder de competentie van de Keuringsraad Aanprijzing Gezondheidsproducten. De uiting is niet ter preventieve toetsing aan de Keuringsraad voorgelegd en derhalve niet van een toelatingsnummer voorzien. Derhalve is sprake van een ongeregistreerd geneesmiddel volgens het aandieningscriterium, dat wil zeggen dat door het gebruik van medische claims het product wordt gepositioneerd als een geneesmiddel waarvoor de wettelijk vereiste handelsvergunning niet is afgegeven. De uiting is daarom in strijd met artikel 3c en 4 Code Publieksreclame voor Geneesmiddelen (CPG) 2015 alsmede in strijd met artikel 84 lid 2 Geneesmiddelenwet. De voorzitter oordeelt, in navolging van de Keuringsraad KOAG/KAG, dat het onderhavige product door de hiervoor weergegeven mededelingen volgens het aandieningscriterium (als bedoeld in artikel 1 aanhef en onder b Geneesmiddelenwet) als een geneesmiddel dient te worden gekwalificeerd. Daarnaast kan het doen van dergelijke mededelingen in reclame misleidend en gevaarlijk zijn.

RCC 21 juli 2016, RB 2759; LS&R 1366; Dossiernr: 2016/00430 (bestreden reclame-uiting over allergeenvrij product) Aanbeveling. Reclame. Voeding. Het betreft een reclame voor tomatensoep waarin gezegd wordt dat dit 100% allergeenvrij is. Klacht: In de uiting wordt vermeld dat de tomaten- en groentesoep (100%) allergeenvrij zijn. Volgens klager is dit misleidend. Klager vermoedt dat adverteerder hiermee wellicht bedoelt dat deze producten vrij zijn van de 14 in de EU wetgeving genoemde declareerbare allergenen. Maar (100%) allergeenvrij is niet hetzelfde als vrij van declareerbare allergenen. In deze producten zitten diverse kruiden, waaronder knoflook en peper waartegen allergie bekend is bij 2% van de bevolking. Ook zitten in deze producten gistextracten, groenten en tomaten waartegen allergieën bekend zijn. De Commissie  beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

RCC 15 juli 2016, RB 2757; Dossiernr: 2016/00397 en Dossiernr: 2016/00398 (bestreden reclame-uiting Wesa kachels) Aanbeveling. Reclame. Het betreft een reclame voor milieuvriendelijke pelletkachels. Klacht: De kwalificatie "milieuvriendelijk" voor  houtkachels is in strijd met de artikelen 2 en 3 van de Milieu Reclame Code (MRC) bevonden. Klager verzoekt de Commissie om voor de onderhavige uitingen diezelfde zin te oordelen waar het betreft de zinsneden "milieuvriendelijke pelletkorrels”. Ook de woorden "duurzaam”, “duurzaamheid” en “duurzame energie” acht klager misleidend. Ter onderbouwing van zijn klacht verwijst klager ten eerste naar de aan de Commissie overgelegde "Declaration; large-scale bioenergy must be excluded from the renewable energy definition". Deze houdt een lange lijst in van organisaties uit de hele wereld die de Europese Unie oproepen om bio-energie (waar houtstook onder valt) niet te laten vallen onder de definitie "renewable" (duurzaam). De Commissie beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

RCC 4 augustus 2016, RB 2747; Dossiernr: 2016/00540 (herkenbaarheid reclame) Afwijzing. Herkenbaarheid reclame. Ongeadresseerd drukwerk. Het betreft een door adverteerder huis-aan-huis verspreid leaflet met de uitnodiging voor een gratis hoortest op 23 en 24 juni in een vestiging van adverteerder. De reclame-uiting is dubbelgevouwen verspreid. Op de witte buitenzijde staat in grote letters ‘Landelijke oproep’ waaronder in minder grote letters: ‘voor de controle van uw gehoor op 23 en 24 juni’. Op de buitenzijde van de dubbelgevouwen leaflet staat aan beide kanten onderaan de naam en het logo van Schoonenberg. Klacht: Klager stelt dat de reclame-uiting de indruk wekt dat het om een landelijke door de overheid georganiseerde hoortest gaat. Door de tekst op de buitenzijde van de reclame-uiting zullen er ouderen zijn die op de hoortest afgaan omdat ze denken dat ze ‘opgeroepen’ zijn. Uit de inhoud van binnenzijde volgt pas dat het een actie van adverteerder betreft. De reclame-uiting is misleidend.

RCC 15 augustus 2016, RB 2755; Dossiernr: 2016/00599 (T-Mobile vergelijkende reclame kabeltv Ziggo) Aanbeveling. Misleidende reclame. Vergelijkende reclame. Het betreft de televisiecommercial van T-Mobile voor haar televisiedienst KNIPPR. In de commercial zijn drie personen te zien, die met kabels omwikkeld op een bank of een stoel zitten en kijken naar een groot, aan kabels hangend scherm waarop 25 beeldschermen met verschillende zenders tegelijk te zien zijn. Bij deze beelden zegt de voice-over: “Verplicht internet en telefonie afsluiten bij je tv-abonnement? Betalen voor tientallen zenders waar je nooit naar kijkt? Hebben wij nog wel wat te kiezen?” Als de voice-over vervolgens zegt: “Ja! KNIPPR”, is te zien hoe de kabels waaraan het grote scherm hangt breken, het beeld op de beeldschermen wegvalt en de schermen barsten. De kabels om de drie personen springen los en de personen springen hoog in de lucht. Vervolgens zegt de voice-over: “Ga los met kabelvrije interactieve tv. En kies zelf je eigen zenders. Vanaf € 10,99 per maand.” Deze tekst verschijnt ook deels uitgeschreven in beeld.

Klacht: In de commercial wordt KNIPPR, de nieuwe televisiedienst van T-Mobile, aangeprezen als “kabelvrije interactieve tv”. Door deze verwijzing naar ‘kabel’, in één zin gebruikt met ‘televisie’, zal de gemiddelde consument de commercial opvatten als een vergelijking van KNIPPR met de (televisie)diensten van Ziggo die bekend staan als kabeltelevisie. Omdat Ziggo bovendien de grootste televisieaanbieder in Nederland is, zal de referentie aan Ziggo nog sneller worden gemaakt. De commercial voldoet om de hierna volgende redenen niet aan de regels voor vergelijkende reclame. Daarnaast worden consumenten in de commercial bewust misleid doordat wordt gesteld dat bij andere aanbieders – lees: Ziggo – het verplicht zou zijn om een internetabonnement af te sluiten bij het televisieabonnement en bij KNIPPR niet. Het omgekeerde is echter het geval. Ziggo biedt een televisieabonnement zonder additionele diensten aan, terwijl KNIPPR onmogelijk te ontvangen is zonder internetabonnement of mobiele-telefonieabonnement met breedband internet. Dit brengt mee dat de commercial ook misleidend is over de prijs. Voor het genoemde bedrag van “vanaf € 10,99 per maand” kan de klant geen televisie kijken in zijn woonkamer, de in beeld gebrachte situatie. Er moet altijd een additionele internetdienst worden afgenomen. De televisiedienst KNIPPR wordt gepresenteerd als alternatief voor bestaande televisiediensten zoals die van Ziggo. In de commercial worden de prijs en de keuzevrijheid in het aantal zenders als de relevante kenmerken van KNIPPR genoemd. Daarbij noemt T-Mobile alleen de voordelen van haar eigen dienst, zonder in te gaan op de verschillen met bestaande aanbieders van kabeltelevisie (Ziggo), die niet in het voordeel van T-Mobile uitvallen.