Berichten Reclamerecht  

Vz. RCC 16 juni 2016, RB 2768; Dossiernr: 2016/00319 (KPN erotiek videotheek) Toewijzing. Reclame-uiting. Mediadienst. Erotische beelden. Het betreft een foto van een liggende, grotendeels naakte vrouw die van onderaf is gefotografeerd terwijl zij haar benen spreidt. Haar geslachtsdelen zijn prominent in beeld. Deze foto is te zien als onderdeel van het submenu ‘Erotiek’ van de ‘Videotheek’ van het KPN Interactieve TV menu.
De klacht: Klaagster stelt dat onder het genre erotiek allemaal seksuele afbeeldingen zijn te zien van geslachtsdelen in alle denkbare posities. Dit laat niets aan de fantasie over en kan gewoon door de kinderen van klaagster van 8 en 12 jaar bekeken worden. Adverteerder zegt in reactie op klachten alleen maar dat “het niet zo snel te regelen is”. De voorzitter oordeelt dat adverteerder onvoldoende maatregelen heeft getroffen om een confrontatie met jonge personen te voorkomen.

RCC 15 augustus 2016, RB 2767; Dossiernr: 2016/00373 (ongevraagde reclame i.s.m. code email) Toewijzing. Reclame. Digitale marketing. De klacht: Klager maakt bezwaar tegen het feit dat hij reclame per e-mail (een nieuwsbrief) van afzender heeft ontvangen. Klager stelt dat hij geen ‘actieve toestemming’ heeft gegeven voor het per e-mail verzenden van ‘commerciële nieuwsbrieven’ aan hem.
Kern van het inhoudelijke geschil van partijen is de vraag of afzender aan klager reclame via e-mail mocht toezenden. Nu afzender hiertegenover op geen enkele wijze bewijs heeft aangedragen waaruit blijkt dat klager de vereiste toestemming heeft verleend, oordeelt de Commissie dat niet is komen vast te staan dat afzender aan klager reclame via e-mail mocht toezenden. Hieruit volgt dat afzender in strijd met artikel 1.3.a Code e-mail heeft gehandeld. De klacht is derhalve gegrond.

RCC 15 juli 2016, RB 2766; Dossiernr:2016/00507 (Specsavers commercial) Afwijzing. Reclame-uiting. Racisme. Het betreft de televisiecommercial ‘Zeemeeuw’ van Specsavers. In de commercial is een beachvolleybalwedstrijd te zien. Een man springt op om een bal te smashen, waarbij hij in plaats van de bal een overvliegende meeuw lijkt te raken. Deze man, die een donkere huidskleur heeft, viert de klap alsof hij een punt heeft gescoord. De overige spelers zien dit verbaasd aan. De meeuw zit aanvankelijk wat versuft op het zand. Nadat in beeld en gesproken tekst de aanbieding van adverteerder (2e bril gratis) is toegelicht, is te zien dat de meeuw wegvliegt en daarbij poept op de betreffende man, waardoor een witte vlek op zijn schouder ontstaat. De commercial wordt afgesloten met de mededeling: “Was nou maar naar Specsavers gegaan!”
De klacht: Klaagster stelt dat de commercial stigmatiserend, racistisch en onnodig kwetsend is door de daarin bij kijkers (veelal onbewust) gewekte suggestie van een zwarte man in een domme rol die wordt ondergepoept door een meeuw. Stigmatiserende beeldvorming, ook als die als grapje wordt gepresenteerd, is fnuikend en moet daarom worden vermeden. Het geheel van details en effecten komt op klaagster over als discriminerend, racistisch en totaal ongepast.

RCC 9 augustus 2016, RB 2763; Dossiernr: 2016/00403 (PvdD en associatieverdrag met Oekraïne). Vrijblijvend advies. Reclame. Politiek. Associatieverdrag met Oekraïne. Het betreft een in ‘De Telegraaf’ en ‘Metro’ geplaatste advertentie. In de advertentie staat in grote letters het woord “NEE”, waarbij de letters worden gevormd door een foto van kippen in (kennelijk) een ‘legbatterij’. Hieronder staat de kop: “Zeg op 6 april NEE tegen het associatieverdrag met Oekraïne”. In de hierna volgende tekst staat, voor zover hier van belang: “Legbatterijen zijn verboden in de EU; ze veroorzaken onacceptabel dierenleed. Maar met dit associatieverdrag komen dieronvriendelijke eiproducten uit Oekraïense legbatterijen massaal hierheen. Ook kippenvlees uit de Oekraïense giga-stal MHP, die jaarlijks 332 miljoen kippen slacht en Europese dierenwelzijnsregels niet naleeft, belandt door dit verdrag bij ons in de winkel. (…)”
Onderin de advertentie staan het logo en het websiteadres van de Partij voor de Dieren en het logo en het websiteadres van GUE/NGL.
Klacht: Partij voor de Dieren heeft negatieve en suggestieve boodschappen verspreid om mensen over te halen ‘nee’ te stemmen bij het Oekraïne-referendum. In deze uitingen wordt MHP misbruikt. In de bestreden advertentie staat “(…) de Oekraïense giga-stal MHP, die (…) Europese dierenwelzijnsregels niet naleeft”. Dit is niet waar. Zowel het productieproces als het vleesproduct voldoet aan alle mogelijke Europese wet- en regelgeving. Dit is herhaaldelijk bevestigd tegenover het parlement door bijvoorbeeld de ministers Ploumen, Dijselbloem en Koenders. Zij baseren zich hierbij op de uitkomsten van onderzoeksrapporten van onder anderen dierenartsen. Aangezien de mededeling over MHP niet strookt met de waarheid is de uiting in strijd met artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Volgens de Commissie weegt bij een dergelijke reclame de vrijheid van meningsuiting zwaarder dan bij een louter commerciële uiting. Dit brengt mee dat de Commissie zich bij de beoordeling van de uiting terughoudend opstelt onder meer in die zin dat – indien de Commissie oordeelt dat sprake is van strijd met de NRC – dit niet leidt tot een aanbeveling maar tot het (vrijblijvende) advies aan de adverteerder(s) om niet meer op de onderhavige wijze reclame te maken.

Vz. RCC 9 augustus 2016, RB 2762; Dossiernr:2016/00579 (Reclamebeelden Corfu zijn niet de beelden van de bestemming) Afwijzing. Reclame. Reizen. Het betreft een televisiecommercial waarin onder meer te zien is hoe een vrouw aan het strand het water induikt. Vervolgens verschijnt in beeld: “Corfu* 2282 kilometer verwijderd van je collega’s”. Onderin in beeld staat: “*De getoonde beelden zijn een sfeerimpressie en zijn niet opgenomen op de genoemde bestemming”. Klacht: de televisiecommercial toont prachtige beelden. Daarbij wordt vermeld dat het om Corfu gaat. In de kleine letters onderin beeld staat dat de beelden niet van de bestemming zijn. De beelden en de tekst lijken bij elkaar te passen, maar dit is onjuist. Naar oordeel van de voorzitter wordt in de reclame voldoende duidelijk dat het niet om de bestemming gaat, de klacht wordt dan ook afgewezen.

RCC 22 juli 2016, RB 2761; Dossiernr:2016/00517 (Glorix verwijdert allergenen) Aanbeveling. Misleidende reclame. Het betreft een televisiereclame. De voice-over zegt: “Glorix Allesreiniger beschermt tegen vuil, zonder bleek. En het verwijdert zelfs allergenen. Vertrouw op Glorix Allesreiniger en bescherm je gezin”. Ten slotte staat onder in beeld, onder drie flessen Glorix Allesreiniger: “Bescherm je gezin tegen vuil en allergenen zoals stof en pollen”. Klacht: In de reclame wordt gezegd: "Glorix (…) verwijdert (…) allergenen”. “Een allergie” is een heel breed begrip. Wellicht levert het product een bijdrage voor wat betreft mensen die allergisch zijn voor huisstofmijt, maar toch niet in geval van hooikoorts, pollen, voedselallergie of een allergie voor huisdieren. Verder merkt klaagster op dat dweilen met Glorix ook niet helpt als je allergisch bent voor huisdieren, zoals bijvoorbeeld de in de uiting getekende hond. Aangezien Glorix geen bescherming biedt tegen dergelijke allergieën en allergieën voor huisdieren, beveelt de Commissie om niet meer op dergelijke wijze reclame te maken.

Vz. RCC 27 juli 2016, RB 2760 en LS&R 1367; Dossiernr: 2016/00451 (reclame-uiting zonder toelatingsnummer en ongeregistreerd geneesmiddel)
Toewijzing. Reclame. Gezondheid. Toelatingsnummer. Ongeregistreerd geneesmiddel. Het betreft de verpakking van het product “Lucovitaal Puur en Groen Lactose Gluten Intolerantie” voor zover op deze verpakking de volgende mededelingen staan: “Lactose Gluten Intolerantie.” “Verbetert de vertering van voeding met gluten en lactose.”
De klacht: De claim op de verpakking is misleidend en ronduit gevaarlijk. Mensen met een Coeliakie die het product gebruiken kunnen hiervan ernstige darmschade oplopen en ziek worden. De uiting valt onder de competentie van de Keuringsraad Aanprijzing Gezondheidsproducten. De uiting is niet ter preventieve toetsing aan de Keuringsraad voorgelegd en derhalve niet van een toelatingsnummer voorzien. Derhalve is sprake van een ongeregistreerd geneesmiddel volgens het aandieningscriterium, dat wil zeggen dat door het gebruik van medische claims het product wordt gepositioneerd als een geneesmiddel waarvoor de wettelijk vereiste handelsvergunning niet is afgegeven. De uiting is daarom in strijd met artikel 3c en 4 Code Publieksreclame voor Geneesmiddelen (CPG) 2015 alsmede in strijd met artikel 84 lid 2 Geneesmiddelenwet. De voorzitter oordeelt, in navolging van de Keuringsraad KOAG/KAG, dat het onderhavige product door de hiervoor weergegeven mededelingen volgens het aandieningscriterium (als bedoeld in artikel 1 aanhef en onder b Geneesmiddelenwet) als een geneesmiddel dient te worden gekwalificeerd. Daarnaast kan het doen van dergelijke mededelingen in reclame misleidend en gevaarlijk zijn.

RCC 21 juli 2016, RB 2759; LS&R 1366; Dossiernr: 2016/00430 (bestreden reclame-uiting over allergeenvrij product) Aanbeveling. Reclame. Voeding. Het betreft een reclame voor tomatensoep waarin gezegd wordt dat dit 100% allergeenvrij is. Klacht: In de uiting wordt vermeld dat de tomaten- en groentesoep (100%) allergeenvrij zijn. Volgens klager is dit misleidend. Klager vermoedt dat adverteerder hiermee wellicht bedoelt dat deze producten vrij zijn van de 14 in de EU wetgeving genoemde declareerbare allergenen. Maar (100%) allergeenvrij is niet hetzelfde als vrij van declareerbare allergenen. In deze producten zitten diverse kruiden, waaronder knoflook en peper waartegen allergie bekend is bij 2% van de bevolking. Ook zitten in deze producten gistextracten, groenten en tomaten waartegen allergieën bekend zijn. De Commissie  beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

RCC 15 juli 2016, RB 2757; Dossiernr: 2016/00397 en Dossiernr: 2016/00398 (bestreden reclame-uiting Wesa kachels) Aanbeveling. Reclame. Het betreft een reclame voor milieuvriendelijke pelletkachels. Klacht: De kwalificatie "milieuvriendelijk" voor  houtkachels is in strijd met de artikelen 2 en 3 van de Milieu Reclame Code (MRC) bevonden. Klager verzoekt de Commissie om voor de onderhavige uitingen diezelfde zin te oordelen waar het betreft de zinsneden "milieuvriendelijke pelletkorrels”. Ook de woorden "duurzaam”, “duurzaamheid” en “duurzame energie” acht klager misleidend. Ter onderbouwing van zijn klacht verwijst klager ten eerste naar de aan de Commissie overgelegde "Declaration; large-scale bioenergy must be excluded from the renewable energy definition". Deze houdt een lange lijst in van organisaties uit de hele wereld die de Europese Unie oproepen om bio-energie (waar houtstook onder valt) niet te laten vallen onder de definitie "renewable" (duurzaam). De Commissie beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken.

RCC 4 augustus 2016, RB 2747; Dossiernr: 2016/00540 (herkenbaarheid reclame) Afwijzing. Herkenbaarheid reclame. Ongeadresseerd drukwerk. Het betreft een door adverteerder huis-aan-huis verspreid leaflet met de uitnodiging voor een gratis hoortest op 23 en 24 juni in een vestiging van adverteerder. De reclame-uiting is dubbelgevouwen verspreid. Op de witte buitenzijde staat in grote letters ‘Landelijke oproep’ waaronder in minder grote letters: ‘voor de controle van uw gehoor op 23 en 24 juni’. Op de buitenzijde van de dubbelgevouwen leaflet staat aan beide kanten onderaan de naam en het logo van Schoonenberg. Klacht: Klager stelt dat de reclame-uiting de indruk wekt dat het om een landelijke door de overheid georganiseerde hoortest gaat. Door de tekst op de buitenzijde van de reclame-uiting zullen er ouderen zijn die op de hoortest afgaan omdat ze denken dat ze ‘opgeroepen’ zijn. Uit de inhoud van binnenzijde volgt pas dat het een actie van adverteerder betreft. De reclame-uiting is misleidend.