Conclusie AG HvJ EU 29 juni 2017, RB 2907; IEFbe 2231; ECLI:EU:C:2017:506; zaak C-295/16 (Europamur tegen Dirección General de Consumo, Comercio y Artesanía de la Comunidad Autónoma de la Región de Murcia) Bescherming van de consument – Richtlijn 2005/29/EG – Oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten – Groothandelsonderneming die verkoopt aan de detailhandel – Bevoegdheid van het Hof – Nationale wetgeving die op algemene wijze verkoop met verlies verbiedt. Conclusie AG:

Richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2005 betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten op de interne markt en tot wijziging van richtlijn 84/450/EEG van de Raad, richtlijnen 97/7/EG, 98/27/EG en 2002/65/EG van het Europees Parlement en de Raad en van verordening (EG) nr. 2006/2004 van het Europees Parlement en de Raad (‚richtlijn oneerlijke handelspraktijken’) moet aldus worden uitgelegd dat zij zich verzet tegen een nationale wettelijke regeling als die welke in het hoofdgeding aan de orde is, die een algemeen verbod behelst om goederen met verlies te koop aan te bieden of te verkopen en voorziet in gronden voor afwijking van dit beginsel die zijn gebaseerd op criteria die niet in deze richtlijn zijn opgenomen.

Rechtbank Rotterdam 22 juni 2017, RB 2905; ECLI:NL:RBROT:2017:4650 (ACM tegen reisorganisatie) Bestuursrecht. ACM heeft een reisorganisatie een bestuurlijke boete opgelegd wegens overtreding van de Luchtvaartverordening en het verbod op oneerlijke handelspraktijken in verband met de prijsvermelding van vliegtickets en pakketreizen. De rechtbank verklaart het beroep ongegrond en laat de boete van € 350.000 in stand.

RCC 12 juni 2017, RB 2902; dossiernr 2017/00318 (Opel Online Edition) Aanbeveling. Misleiding ontbrekende informatie. Uiting: Het betreft de televisiecommercial waarin de Opel Astra Online Edition wordt aangeprezen. De voice-over zegt, voor zover hier relevant: “Nieuw: de Astra Online Edition met onder meer OnStar en 4G wifi. De Online Editions kan je nu ook betalen met YouTube views. Zo koop je de Astra Online Edition al voor 922.800 views. Meer weten? Ga naar opel.nl/betaalmetviews.” Onder de afbeelding van een Opel Astra Online Edition staat in beeld: “vanaf 922.800 VIEWS of €23.070 bekijk de actie- en verkoopvoorwaarden op opel.nl/betaalmetviews”. Klacht: In de commercial wordt – kort gezegd – meegedeeld: “Koop met views” en “Zo koop je de Astra Online Edition al voor 922.800 views”. Dit is echter niet waar. Uit de actievoorwaarden op de website van adverteerder blijkt dat het in werkelijkheid om een prijsvraag gaat, waarbij onder toepassing van allerhande voorwaarden slechts één Opel Astra wordt uitgereikt door adverteerder aan de door haar aan te wijzen winnaar. Van een mogelijkheid tot koop is voor consumenten geen sprake. De boodschap is misleidend en dus strijdig met artikel 8 van de Nederlandse Reclame Code (NRC), aldus klager.

Marloes Meddens-Bakker, Zonnebrand en tandpasta zijn geneesmiddelen. Of toch niet? JGR 2017-01, p.3-8. Zijn zonnebrand en tandpasta geneesmiddelen? In november 2016 deed de Hoge Raad een uitspraak waar dat uit zou blijken. Marloes Meddens-Bakker zette vraagtekens bij deze uitspraak in een artikel: Lees hier het artikel in JGR (maart 2017).

RCC 6 juni 2017, dossiernr. 2017/00261, RB 2901; (Gegarandeerd vertrek NRV reis) Misleiding ontbrekende informatie. Uiting: Het betreft een uiting op de website www.nrv.nl waar een reis naar Zuid-Afrika, Namibië, Botswana en Vic Falls wordt aangeprezen. Bij de 26 dagen durende reis met vertrekdatum 18 mei 2017 stonden ten tijde van de boeking 3 icoontjes achter de vertrekdatum afgebeeld met de volgende betekenis: “Groepssamenstelling”, “Nederlandstalige reisleiding” en “Gegarandeerd Vertrek”. Ten tijde van het indienen van de klacht was het icoontje achter de reis 18/05-12/06 met de betekenis “Gegarandeerd Vertrek” verwijderd en stond onder het kopje “Beschikbaar/Opmerking” het woord “Vol”. Klacht: Klager heeft bij adverteerder bovenvermelde reis geboekt met vertrekdatum 18 mei 2017. In februari 2017 kreeg hij de mededeling dat de reis niet doorging wegens gebrek aan belangstelling. Het betrof echter een reis met zogeheten “Gegarandeerd Vertrek”.

Rechtbank Rotterdam 22 mei 2017, IT 2307, RB 2900; ECLI:NL:RBROT:2017:3849 (Wise Men Media BV. tegen ACM) Bestuursrecht. De ACM had informatie opgevraagd bij Wise Men Media in het kader van de verkooppraktijk van het bedrijf. Er werden ‘gratis’ producten met betaalde vervolgzendingen aangeboden. Wise Men Media gaf geen gehoor aan de vordering, waarna de ACM vervolgens een last onder dwangsom oplegde wegens niet-nalaving van de informatievordering [besluit]. Eiseres betoogt zonder succes dat ACM ten onrechte een last onder dwangsom heeft opgelegd. Beroep wordt afgewezen.

RCC 31 mei 2017, dossiernr. 2017/00283, RB 2899; (Milieu-claims Statoil) Bijzondere reclamecode. Uiting 1: De (onder andere) in de Volkskrant en NRC Handelsblad geplaatste advertentie waarin staat: “Zijn zon en wind 100% te vertrouwen? Jazeker, maar niet voor 100% van onze energiebehoefte. Aardgas uit Noorwegen draagt bij aan een emissiearme, betrouwbare en betaalbare oplossing om aan de Nederlandse energievraag te voldoen. Lees meer op statoil.nl.” Uiting 2: De website www.statoil.nl, waaronder meer specifiek het volgende tekstgedeelte: “Aardgas is de schoonste fossiele brandstof. Bij verbranding komt er 30% minder CO2 vrij dan bij olie en zelfs 60% minder dan bij kolen. Daarnaast kan de toevoer van aardgas snel worden afgestemd op de pieken en dalen in de beschikbaarheid van duurzame energie. Als deze energiebronnen worden gecombineerd, dan is er nooit een tekort. Dit maakt aardgas zo belangrijk in de overgang naar duurzame energie.” (https://www.statoil.nl/). Klacht: uiting 1 wordt misleidend geacht, omdat de stelling in de advertentie de consumenten de verkeerde indruk geeft over de milieuaspecten van gas. Het woord ‘emissiearme’ laat lezers geloven dat gas een zeer lage bijdrage levert aan het broeikaseffect. Dat klopt niet. Gas is een fossiele brandstof en draagt als zodanig bij aan klimaatverandering. De bewering in uiting 2 wordt eveneens als misleidend gekwalificeerd, omdat deze ten onrechte de indruk wekt dat er schone fossiele brandstoffen zijn. Klagers achten het ook in de context van de discussies over gaswinning in Groningen ongepast om te beweren dat gas de ‘schoonste’ fossiele brandstof is. Gas is op dit moment hoogstens nog een aanvulling op duurzame energievormen.

RCC 30 mei 2017, dossiernr. 2017/00328/A, RB 2898; (Durex Orgasm Intense commercial) Subjectieve normen. Uiting: Het betreft de televisiecommercial van adverteerder voor condooms genaamd “Orgasm’ Intense”. In de commercial wordt door de voice-over gezegd: “Jij… En de nieuwe Durex Orgasm’ Intense.” (in beeld verschijnt een mannenhand die een (verpakt) condoom pakt.) “Versterkt met stimulerende gel. Kunnen haar een orgasme geven met explosieve intensiteit. Durex Orgasm’ Intense. Voor mannen die orgasmes geven.” Tijdens het uitspreken van deze tekst worden beelden getoond van een man en een vrouw die  elkaar kussen terwijl zij op een bed liggen. Vervolgens ziet men de blote rug van de man van bovenaf terwijl hij op de vrouw ligt. Ten slotte knipoogt de man naar de camera. In beeld verschijnt de mededeling “Durex Orgasm’ Intense. Voor mannen die orgasmes geven. #orgasmsforall”, en: “Love sex, durex®, durex.nl”. Klacht: Klaagster vindt het tijdstip van uitzending van de commercial (15.45 uur) “werkelijk belachelijk”. Klaagsters drie jonge kinderen zien een tafereel van twee “gloeiend hete” mensen in bed en vragen haar vervolgens wat een orgasme is. Klaagster vindt dat dergelijke commercials na 21.00 uur moeten worden uitgezonden.

RCC 30 mei 2017, dossiernr. 2017/00210, RB 2897; (Vitatec Global Diagnostics) Misleiding voornaamste kenmerken product. Uiting: Het betreft een uiting op https://sanique.nl/Vitatec/Vitatec.html. Daarin staat onder de aanhef: “Gezondheidsstudio Sanique, Vitaal ouder worden!” onder meer een foto van het apparaat “Vitatec Global Diagnostics” met daaronder een tekst waarin onder andere het meetsysteem wordt beschreven en aangeprezen. Klacht: Er is geen enkel deugdelijk wetenschappelijk bewijs dat met het aangeprezen apparaat metingen kunnen worden verricht, storingen kunnen worden gesignaleerd of een beeld kan worden gegeven van de gezondheid van de patiënt, laat staan dat dit op "nauwkeurige wijze" zou kunnen. Termen als "de energetische gezondheidstoestand van alle organen" zijn medisch betekenisloos en wat het apparaat weergeeft aan grafieken en 3D-presentaties is dat ook. Anders gezegd, met het apparaat zijn geen diagnoses te stellen. In de medische databank PubMed levert zoeken op de termen "vitatec" of "vitatec global diagnostics" geen resultaten op, een belangrijke indicatie dat bewijs voor werkzaamheid ontbreekt. Klager vindt de reclame misleidend en oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. Daarnaast wordt ook een beroep gedaan op artikel 8.5 NRC, nu beweert wordt dat het apparaat effectieve behandelingen kan verrichten. 

RCC 23 mei 2017, dossiernr. 2017/00223, RB 2895; (Musa Bajoo bananen) Misleiding. Uiting: Het betreft de verpakking van de Musa basjoo plant, meer in het bijzonder de daarop staande afbeelding van bananen.

Klacht: Klager heeft op 23 maart 2017 (in Macedonië) een door adverteerder geproduceerde bananenplant gekocht. Op de verpakking van de plant staat een afbeelding van grote, eetbare bananen. Bij het zoeken op de botanische naam van de plant, Musa basjoo, blijkt echter dat het gaat om niet eetbare bananen of bananen vol met zwarte zaden.