Rechtbank Amsterdam 27 maart 2018, RB 3131; ECLI:NL:RBAMS:2018:1756 (Schipholtarief) Oneerlijke en misleidende handelspraktijk. De BV probeert voor gedupeerden van een vertraagde vlucht een vergoeding te krijgen en brengt daarvoor kosten in rekening. Er is een tarief voor internetklanten (overeenkomst via internet) en een duurder tarief voor Schipholklanten (overeenkomst gesloten op de luchthaven). Welke overeenkomst tussen partijen tot stand is gekomen is voor de beoordeling zaak niet van belang. Namens de BV is verklaard dat het inderdaad juist is dat “snuggere” consumenten altijd via internet een overeenkomst kunnen sluiten. De gemiddelde consument moet echter als maatstaf worden genomen. Dat deze gemiddelde consument er bij de totstandkoming volgens het Schipholtarief vanuit gaat dat er ook een lager internettarief bestaat is onaannemelijk. Door op Schiphol geen volledige duidelijkheid te verschaffen over de verschillende tarieven heeft de BV zich schuldig gemaakt aan oneerlijke en misleidende handelspraktijken.

RCC 28 februari 2018, RB 3130; Dossiernr. 2018/00069 (BeezMax) Aanbeveling met ALERT (Misleiding). De bestreden reclame-uiting betreft een op Facebook getoonde en op de website www.mysupplelegs.com geplaatste uiting waarin het product BeezMax crème wordt aangeprezen. Met de BeezMax crème zou elke aandoening van de gewrichten of wervels kunnen worden behandeld en zou een patiënt een volledig gezond persoon maken, in plaats van de symptomen tijdelijk onderdrukken zoals het geval is bij de meeste medicijnen. Dit wordt in de reclame beweerd door drie bij naam genoemde “reumatologen”, die verbonden zijn (geweest) met de Nederlande Vereniging voor Reumatologen. De klacht: In de uiting, waarin valse beloftes worden gedaan, worden de namen van klaagster en twee van haar collega-reumatologen genoemd, hoewel zij daarvan niet op de hoogte zijn gesteld en daarvoor zeker geen toestemming hebben gegeven. De foto’s in de uiting zijn niet van de genoemde personen. Klaagster stelt dat de namen van haar en haar collega’s alsmede de uitspraken die zij zogenaamd zouden hebben gedaan uit de uiting moeten worden verwijderd. Dat geldt ook voor de naam van de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie (NVR), waarvan klaagster vicevoorzitter is.

Het oordeel van de Commissie

1. In de uiting wordt BeezMax crème onder meer aangeprezen als “innovatieve remedie”, waarmee “elke aandoening van de gewrichten of wervels kan worden behandeld”, die “de pijn elimineert en tegelijkertijd gezonde gewrichten bevordert” als gevolg waarvan “een patiënt een volledig gezond persoon wordt”. De beweringen dat BeezMax de beschreven werking heeft, worden in de uiting toegeschreven aan twee bij naam genoemde Nederlandse reumatologen, onder wie klaagster, terwijl van een derde genoemde Nederlandse reumatoloog wordt gezegd dat zij als “voormalige voorzitter van de Vereniging voor Reumatologie”  eerdere toelating van BeezMax in Nederland uit persoonlijke (zakelijke) motieven heeft tegengehouden.

2. Klaagster ontkent dat zij en/of haar twee collega-reumatologen de aan hen toegeschreven uitspraken hebben gedaan of toestemming hebben gegeven voor het in de uiting opnemen van hun namen. Ook de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie, waarvan klaagster vicevoorzitter is, mag volgens haar niet in de uiting worden genoemd.

3. De Commissie acht aannemelijk geworden dat de in de uiting weergegeven mededelingen en uitspraken over het product BeezMax niet daadwerkelijk afkomstig zijn van de drie met naam en toenaam genoemde reumatologen. In de eerste plaats geldt dat adverteerder de stellingen van klaagster niet heeft weersproken. Verder heeft de Commissie ambtshalve geconstateerd dat op de in de uiting opgenomen foto’s niet de genoemde reumatologen zijn afgebeeld, hoewel in de uiting wel die indruk wordt gewekt. Voorts heeft de Commissie ambtshalve geconstateerd dat de uiting met dezelfde inhoud – tekst en foto’s – ook in het Italiaans is gepubliceerd, waarbij alleen de namen van de Nederlandse reumatologen zijn vervangen door Italiaanse namen, van wie er twee waren of zijn verbonden aan de “associazione dei reumatologi”.

4. Door in de uiting in strijd met de waarheid de indruk te wekken dat het product BeezMax als effectief middel bij elke aandoening van de wervels en de gewrichten wordt aangeprezen door reumatologen en de (Nederlandse) Vereniging voor Reumatologie, heeft adverteerder gehandeld in strijd met de vereisten van professionele toewijding. Deze handelwijze zal het economische gedrag van de gemiddelde consument op wie de reclame is gericht ernstig (kunnen) verstoren. Het is immers aannemelijk dat de consument die op zoek is naar een werkzaam middel door de suggestie dat de reumatologen achter het product BeezMax en de daaraan toegeschreven werking staan, ertoe wordt gebracht het product aan te schaffen. Het voorgaande leidt tot het oordeel dat de bestreden uiting oneerlijk is in de zin van artikel 7 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). In de ernst van de overtreding van de NRC ziet de Commissie bovendien aanleiding om haar uitspraak door middel van een Alert onder de aandacht te brengen van een breed publiek.

5. Op grond van het voorgaande wordt als volgt beslist.

De beslissing

De Commissie acht de reclame-uiting in strijd met het bepaalde in artikel 7 NRC. Zij beveelt adverteerder aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken en zal deze beslissing als Alert laten verspreiden.

RCC 27 maart 2018, RB 3129; Dossiernr. 2018/00023/A (Nuud deodorant) Dossiernr. 2018/00023 Aanbeveling (Subjectieve normen, Misleiding). Het betreft de volgende uitingen voor Nuud deodorant: A.Tekstgedeeltes op de website www.nuud.care. B. Het filmpje met als titel “Kun jij jouw deodorant eten?” dat is te zien op de website www.nuud.care en op Facebook, YouTube en Vimeo. In dit filmpje wordt door verschillende personen terwijl zij een beetje uit een tubetje Nuud op etenswaren doen en deze vervolgens opeten. De klacht: In haar uitingen citeert Nuud selectief en verspreidt zij misleidende informatie, waarin een verband wordt gelegd tussen deodorantgebruik en borstkanker en Alzheimer. Om haar eigen deodorant aan te prijzen suggereert Nuud dat alle andere deodorant slecht is. Door onafhankelijke instanties is echter geconcludeerd dat deodorant veilig is. Klager verwijst in dit verband naar de op hun websites weergegeven (en door klager overgelegde) standpunten van KWF (tab “Deodorant en borstkanker”, titel “Deodorant is veilig”) en van Borstkankervereniging Nederland (“Geen bewijs voor verband deodorant en borstkanker”), waaruit blijkt dat niet is bewezen dat deodorant borstkanker of Alzheimer veroorzaakt. Met de misleidende informatie maakt Nuud mensen ten onrechte bang voor ernstige ziekten.

CVB RCC 5 april 2018, RB 3128; Dossiernr. 2018/00036/A-CVB (Nationale Postcode Loterij). CVB Aanbeveling Bevestigd (=Aanbeveling). De uiting: Het betreft een aan klager persoonlijk gerichte geadresseerde mailing van de Nationale Postcode Loterij (hierna ook: NPL). Op de verder blanco voorzijde van de envelop staat onder het venster in zwarte letters: “ - HERINNERING - “. In de rechterbovenhoek staat: “PostNL Port Betaald”. Op de achterzijde staat op de flap in kleine zwarte letters: “Nationale Postcode Loterij, Postbus 7777, 1070 KP Amsterdam”. Onderaan op de achterzijde staat het logo van adverteerder in zwart-wit. De klacht: Klager meent dat de uiting de indruk wekt dat het een brief aan geadresseerde (in dit geval klager persoonlijk) is van een deurwaarder of belangrijke andere dienst omdat men vergeten is te betalen. Adverteerder maakt volgens klager misbruik van het feit dat dergelijke brieven veelal ‘discreet’ volledig blanco zijn om ervoor te zorgen dat men deze opent en niet direct bij het oud papier gooit. Klager acht de uiting verder in strijd is met de goede smaak en misleidend.

RCC 20 maart 2018, RB 3127; Dossiernr. 2018/00093 (Wild about Honey) Gedeeltelijke aanbeveling (Strijd met wet, misleiding). De uitingen betreffen mededelingen over de producten van Wild about Honey in een folder, op de website www.rauwehoningshop.nl en op etiketten van potten honing. De klacht: De Traay heeft in november 2017 een pollenanalyse en een meting van de HMF-waarden van de rauwe tijmhoning en de rauwe klaverhoning van Wild about Honey laten uitvoeren. De resultaten hiervan zijn bij de klacht overgelegd. Volgens De Traay blijkt uit de pollenanalyse dat beide honingsoorten een lager pollengehalte hebben dan het voor die soort wettelijk vereiste minimale gehalte. De vereisten voor monoflora’s (honing van één soort nectar) zijn vastgelegd in Duitse Leitsätze en het Duitse Lebensmittelrecht, waaraan Europese landen zich volgens De Traay conformeren.

RCC 20 maart 2018, RB 3126; Dossiernr. 2018/00039 (Thuisbaas.nl) Gedeeltelijke aanbeveling (Misleiding ontbrekende informatie). Het betreft 5 uitingen op de website www.thuisbaas.nl. Deze uitlatingen gaan onder andere over dat energieneutrale huizen slechts zonne-energie van eigen dak of perceel gebruiken, dat door mee te doen huizen in één keer helemaal van het gas af kunnen, dat huizen sowieso allemaal van het gas afgaan en dat een model is ontwikkeld die voor elk huis kan berekenen hoeveel stroom de warmtepomp in de praktijk zal gebruiken.

Klager maakt bezwaar tegen de uitingen omdat deze volgens hem misleidend zijn en appelleren aan gevoelens van angst. Klager licht dit per uiting toe. 1) In de uiting onder 1 beschreven (“Onze Missie”) wordt volgens klager ten onrechte niet vermeld dat in de winter energie wordt afgenomen van kolen- en gascentrales. In de zomer kan een energieneutraal huis de energie wel terug leveren zodat men uiteindelijk ‘nul-op-de-meter’ heeft, echter voor de winter blijft de kolencentrale nodig. Inkoop van groene stroom garandeert volgens klager niet dat er ook daadwerkelijk groene stroom geleverd wordt, omdat er volgens hem met “certificaten wordt geschoven”. Volgens klager wordt “angstvallig omzeild” dat er maar weinig huizen zijn met voldoende dakoppervlakte voor 40 panelen, wat nodig is om een warmtepomp te voeden.

RCC 15 maart 2018, RB 3125; Dossiernr. 2018/00040 (Van de Loosdrecht genietend roken) Aanbeveling (Strijd met wet). De uiting: Het betreft een uiting op www.facebook.com. Daarin staat onder het kopje: “Hip en Happening donderdag om 10:00” onder meer: “Vrouw in beeld. Al 86 jaar lang is Van de Loosdrecht genietend roken sinds 1932 een begrip in Veenendaal. De zussen Annemieke en Gerrien van de Loosdrecht runnen deze zaak al ruim twintig jaar! En wist je al dat zij op maat gemaakte avonden organiseren voor groepen, zoals sigaarproeverijen of workshops sigaren rollen?” Onder deze tekst staat een foto van twee vrouwen met een sigaar in de hand. De klacht: Er wordt “een aantal keer” reclame voor roken gedeeld. Volgens klaagster is dat niet wenselijk. Ook is niet vermeld dat roken dodelijk is. In het online klachtenformulier heeft klaagster achter “product” ingevuld: “Sigaren en eerder al om rookaccessoires”.

CvB RCC 29 maart 2018, RB 3124; Dossiernr. 2018/00004 (Digital Radio NL/ DAB+ de digitale opvolger van FM) CVB Aanbeveling Vernietigd (=Afwijzing). De reclame-uiting: Het betreft de radiocommercial voor DAB+, waarin het volgende gesprek is te horen tussen een winkelmedewerkster en de Kerstman: Verkoopster: “Dag Kerstman. Kan ik u helpen?” Kerstman: “Ja, die cadeaus van mij, ik heb er mijn buik van vol zeg. Boeken, geurtjes. Ik wil dit jaar wat anders geven, iets wat echt klinkt als een klok.” Verkoopster: “Kijk eens: een DAB+ digitale radio. Hét cadeau voor onder de boom.” Kerstman: “Zo-ho-ho wat mooi! Doe er maar 300.000. Kunt u ze inpakken?” Vervolgens zegt de voice-over, terwijl het soundlogo “Let’s get digital” is te horen: “Heb de ballen om iets bijzonders te geven. Geef een nieuwe radio met DAB+, de digitale opvolger van FM.” De klacht: In de commercial wordt DAB+ “de digitale opvolger van FM” genoemd. DAB+ is echter geen opvolger, maar een alternatief voor FM. Er is op landelijk niveau geen beslissing genomen om FM uit te zetten en alleen DAB+ in de ether te houden. Bovendien wordt in uitingen voor DAB+ sterk de suggestie gewekt dat de geluidskwaliteit beter is, terwijl onder normale omstandigheden geen verschil in kwaliteit is te horen, aldus klager.

CvB RCC 29 maart 2018, RB 3123; dossiernr. 2017/00873 - CVB (Wijnvoordeel sponsor korfballersshirt) CVB Aanbeveling Bevestigd (=Aanbeveling). De klacht is gericht tegen de tekst “wijnvoordeel.nl” op de shirts van korfballers van korfbalvereniging LDOK.

Volgens STAP is de sponsorvermelding van Wijnvoordeel op de korfbalshirts van korfbalvereniging LDODK, zoals onder meer te zien in een sportuitzending op televisie (Nederland 1), in strijd met het eerste lid van artikel 30 van de Reclamecode Alcoholhoudende dranken. Op grond van het daarin bepaalde is het verboden om reclame voor alcoholhoudende dranken te voeren op een individuele sporter of een sportploeg. De betwiste shirtreclame bestaande uit de vermelding van de sponsornaam, met vetgedrukt het woord “wijn”, is immers op te vatten als alcoholreclame, aldus STAP. Dit blijkt uit de beslissing van de Reclame Code Commissie over de vermelding van de sponsornaam Scotch Whisky International op de shirts van de Koninklijke HFC.

CvB RCC 28 februari 2018, RB 3122; Dossiernr. 2017/000215 (Biodermal anti age 60+ nachtcrème) Aanbeveling RCC vernietigd (=Afwijzing). De uiting: De klacht is gericht tegen de aanprijzing van ‘Biodermal anti age 60+ nachtcrème’ op de website biodermal.nl voor zover onder het kopje “Werking” staat: “1. Stimuleert - Vitamine A stimuleert de natuurlijke celvernieuwing en zorgt voor een meer stralende en gelijkmatige teint.” De klacht luidt, rekening houdend met het standpunt van geïntimeerde in repliek en voor zover in beroep van belang, dat de uiting misleidend en in strijd met artikel 2 lid 4 Reclamecode voor Cosmetische Producten (RCP) is, omdat de in Biodermal aanwezige concentratie retinylpalmitaat te laag is om door de huid te worden omgezet in minimaal 0,1% retinol. Dit percentage is volgens geïntimeerde het wetenschappelijk aangetoonde minimum voor de werking van retinol op de huid. De Commissie heeft na een tussenbeslissing de klacht gegrond bevonden. Het College van Beroep vernietigt de aanbeveling.