Producten  

HvJ EU 26 september 2024, RB 3898; ECLI:EU:C:2024:804 (Vereniging voor consumentenbescherming tegen Aldi). Deze zaak betreft twee prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie over hoe prijsverminderingen in reclame voor levensmiddelen moeten worden weergegeven op basis van Richtlijn 98/6, die betrekking heeft op consumentenbescherming bij prijsvermeldingen. Aldi publiceert wekelijks reclamefolders, online en in winkels, met daarin hun aanbiedingen. In een weekfolder van oktober 2022 kondigt Aldi een superaanbieding aan voor Fairtrade bio-bananen en Rainforect Alliance ananas. Bij deze producten vermeldt de folder zowel een doorgestreepte oude prijs als de nieuwe aanbiedingsprijs. De aanbiedingsprijs van de ananas wordt zelfs aangekondigd als "knalprijs". Daarnaast staat onder elk product: “Laatste verkoopprijs. Laagste prijs in de afgelopen 30 dagen”, met daarbij een derde prijsindicatie die deze laagste prijs weergeeft. De Duitse vereniging voor consumentenbescherming stelt dat Aldi hiermee de consument misleidt, omdat de weergegeven prijsvermindering niet gebaseerd is op de laagste prijs in de voorafgaande 30 dagen. Zij vordert een verbod voor Aldi om prijsverminderingen in percentages aan te kondigen zonder verwijzing naar de laagste prijs in de 30 dagen voorafgaand aan de aanbieding, en om reclame te maken met termen als “knalprijs” indien daarbij een hogere referentieprijs wordt gebruikt dan de daadwerkelijk toegepaste prijs in diezelfde periode. De verwijzende rechter twijfelt over de uitleg van artikel 6 bis van Richtlijn 98/6 en legt daarom twee vragen voor aan het hof: ten eerste de vraag of de procentuele prijsverminderingen moeten worden berekend op basis van de “vorige prijs”, gedefinieerd in lid 2 als de laagste prijs die in de 30 dagen voorafgaand aan de aanbieding is toegepast. Ook vraagt hij of reclametermen die een lage prijs benadrukken (zoals “knalprijs”) aan deze norm moeten voldoen.

RCC 13 februari 2025, RB 3891; 2024/00605 (Klager tegen Elmex). In een televisiereclame voor Elmex Sensitive Professional tandpasta wordt de suggestie gewekt dat een gezondheidsprofessional het product aanbeveelt. In de commercial is een vrouw in een witte jas te zien, terwijl de voice-over onder meer zegt: “Raadpleeg uw tandarts of mondhygiënist”. Volgens de klacht wordt hiermee indirect een tandarts als aanbevelende professional opgevoerd, wat in strijd is met artikel 17 van de Code medische hulpmiddelen (CMH). De Keuringsraad bevestigt dat deze reclame niet zou zijn goedgekeurd. De combinatie van de witte jas en de verwijzing naar een tandarts kan bij de consument de indruk wekken dat een tandarts het product aanprijst. Het feit dat het Elmex-logo op de jas van de vrouw mogelijk zichtbaar is, doet daar volgens de Commissie niets aan af: het logo is onvoldoende leesbaar om verwarring weg te nemen.

RCC 28 februari 2025, RB 3890; 2025/00056 (Klager tegen Zonnatura). Deze klacht gaat over de verpakking van het ontbijtproduct “Zonnatura Teff Flocons de Teff”, dat suggereert dat het uitsluitend uit teff bestaat, terwijl uit de ingrediëntenlijst op de zijkant blijkt dat het product voor slechts 40% uit teff bestaat en verder onder meer mais, boekweit en rijst bevat. Volgens de klacht wordt dit onvoldoende duidelijk op de voor- en achterkant van de verpakking, waar alleen teff wordt genoemd en afgebeeld. Zonnatura voerde aan dat andere ingrediënten zijn toegevoegd om de smaak en structuur te verbeteren, en dat de korrels op de voorzijde een visuele verwijzing zijn naar alle gebruikte granen. Bovendien wordt gewerkt aan een nieuw design waarin het woord “meergranenontbijt” duidelijk vermeld zal worden. De voorzitter van de Reclame Ce Commissie oordeelt dat de gemiddelde consument door de huidige verpakking ten onrechte mag aannemen dat het product volledig uit teff bestaat. De afbeelding van korrels en de correcte ingrediëntenlijst volstaan volgens de voorzitter niet om deze misleiding weg te nemen. De uiting is daarom in strijd met artikel 2 van de Nederlandse Reclame Code in samenhang met artikel 7 lid 1 onder a van de Voedselinformatieverordening. Zonnatura wordt aanbevolen om  niet langer op deze wijze reclame te maken.

RCC 19 september 2024, RB 3875; (Klager tegen Adverteerder). De Reclame Code Commissie heeft geoordeeld dat de claim “Wij gebruiken duurzaam geteelde pinda’s” op de verpakking van Calvé Pindakaas misleidend kan zijn voor de gemiddelde consument. Hoewel het duidelijk is dat de claim specifiek betrekking heeft op de teelt van de pinda’s en niet op het gehele product, ontbreekt volgens de Commissie essentiële informatie en onderbouwing over de duurzaamheid van de gebruikte pinda’s. De Commissie stelde vast dat niet alle pinda’s in het product voldoen aan de door de adverteerder gehanteerde duurzaamheidsstandaarden. Ongeveer 5% van de pinda’s is niet duurzaam geteeld, maar deze nuance wordt niet duidelijk gemaakt op de verpakking. Hierdoor kan de consument ten onrechte de indruk krijgen dat alle pinda’s volledig duurzaam geteeld zijn. Daarnaast is de claim “duurzaam geteeld” onvoldoende onderbouwd. De QR-code op de verpakking verwijst weliswaar naar meer informatie, maar deze verduidelijkt niet hoe de duurzaamheid van de pinda’s is gegarandeerd. De verstrekte informatie blijft te algemeen en biedt geen inzicht in concrete maatregelen of resultaten. Ook uit de overgelegde stukken blijkt niet welke specifieke duurzaamheidsvoordelen voortvloeien uit de teelt van de gebruikte pinda’s.

HvJEU 26 september 2024, RB 3858; C-330/23 (Aldi Süd). Het Europese Hof van Justitie heeft zich uitgesproken over een Duitse zaak met betrekking tot een kortingsactie van supermarkt Aldi Süd (hierna: Aldi). Eiseres in die zaak is een Duitse consumentenorganisatie. Zij stelt dat Aldi haar kortingsactie op onrechtmatige wijze adverteert, namelijk door prijskortingen te berekenen op basis van de prijzen die direct vóór de actie werden gevraagd. Uit de kleine lettertjes van de advertentie blijkt vervolgens dat de laagste prijzen die Aldi in de afgelopen 30 dagen heeft aangeboden, (vrijwel) gelijk zijn aan de huidige kortingsprijzen. De Duitse rechter wendt zich tot het Europese Hof met de vraag of dit is toegestaan. Daarop antwoordt het Hof ontkennend: aanbieders moeten hun kortingen baseren op de laagste prijs die zij in de afgelopen 30 dagen hebben aangeboden. Dit om te voorkomen dat consumenten kunnen worden misleid door ¨false price reductions¨.

Rb. Rotterdam 9 juli 2024, RB 3843; ECLI:NL:RBROT:2024:6186 (eiseres tegen ACM). Deze uitspraak gaat over een door eiseres bestreden besluit van de ACM. Op grond van dat besluit is aan eiseres een bestuurlijke boete opgelegd van € 450.000, wegens het voeren van oneerlijke en misleidende handelspraktijken. In het bijzonder zouden de dieselauto´s van eiseres in de periode 2009 tot 2015 zijn uitgerust met EGR-software die het mogelijk maakt om gedurende de meting van uitstoot van verontreinigende stoffen, in het kader van de zogenoemde typegoedkeuringsprocedure, de meetresultaten van de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) van die voertuigen te manipuleren. De typegoedkeuringsprocedure dient ertoe om te controleren dat voertuigen aan alle vereisten van de EU-wetgeving voldoen. De ACM is van mening dat eiseres in de genoemde periode onterecht een typegoedkeuring heeft verkregen, op basis van de manipulatieve EGR-software. Daarbij zijn door eiseres drie wettelijke overtredingen gemaakt (art. 8.8 Whc jo. art. 6:193g, aanhef en onder d BW; art. 6:193b lid 2 BW; art. 8.8 Whc jo. 6:193c lid 1, aanhef en onder b BW).

Vzr. Rb. Midden-Nederland 23 juli 2024, IEF 22150, RB 3842; ECLI:NL:RBMNE:2024:4462 (de Stichting en NZO tegen Upfield). Upfield Nederland B.V. (hierna: Upfield) heeft begin 2023 een plantaardig alternatief voor roomboter op de markt gebracht onder de merknaam BLUE BAND en de productnaam ROOMBETER. De Stichting Nederlands Voorlichtingsbureau voor Melk- en Zuivelproducten (hierna: de Stichting) en de voegende partij de Nederlandse Zuivelorganisatie (hierna: NZO) maken bezwaar tegen deze productnaam. Zij krijgen hierin gelijk. Volgens Europese regelgeving mogen bepaalde benamingen, zoals ‘room’ en ‘boter’ alleen worden gebruikt voor zuivelproducten. Het Hof van Justitie van de Europese Unie is erg strikt in de uitleg van deze regelgeving, zoals onder andere blijkt uit het arrest ‘TofuTown’ [zie IEF 16863]. Ook de Hoge Raad heeft zich over dergelijke kwesties uitgelaten, bijvoorbeeld in de zaak NZO tegen Alpro [zie IEF 18655]. Uit deze strikte uitleg volgt dat met de productnaam ROOMBETER gebruik wordt gemaakt van de aan zuivelproducten voorbehouden benaming ‘room’ voor een niet-zuivelproduct, in strijd is met de Europese regelgeving. Het maakt hierbij niet uit dat het voor consumenten eventueel wel duidelijk is dat het gaat om een plantaardig alternatief voor roomboter. 

RCC 6 juni 2024, RB 3840 (MI7 Media Intelligence tegen Fish Tales B.V.). Adverteerder Fish Tales B.V. (hierna: Fish Tales) is een exploitant van visproducten, waaronder (hors)makreelfilet en tonijn in blik. Zij doet verschillende uitingen over de kwaliteit van haar producten. Allereerst stelt zij, zowel op de verpakking van haar 'Gerookte makreel filet' als op haar Instagram account, dat haar makreel "als enige duurzaam gevangen" is. Verder zou zij het enige merk zijn dat 100% MSC-gecertificeerde tonijn aanbiedt. Tot slot blijkt uit een LinkedIn-post dat Fish Tales de "nr. 1 sustainable fish in the world" zou zijn. Klager heeft bezwaar ingediend met betrekking tot de door Fish Tales gedane uitingen, waarop de Reclame Code Commissie een oordeel velt op 6 juni 2024.

Epic Games, de ontwikkelaar van het spel Fortnite Battle Royale, heeft het vertrouwen en de belangen van kinderen geschaad door misleidende en agressieve marketingpraktijken toe te passen. Ze gebruikten bijvoorbeeld countdown-timers die niet nauwkeurig waren en adverteerden direct in het spel om kinderen aan te zetten tot aankopen. Dit deed Epic Games door teksten als "Buy now" weer te geven in de online winkel van het spel. De aflopende timer die erbij zou staan, zou een gevoel van schaarste creëeren bij kinderen en hen onder druk zetten. Dit wordt beschouwd als een schending van de professionele zorgvuldigheid, vooral bij het aanbieden van producten aan kinderen. ACM heeft Epic hierdoor een boete opgelegd van 1.125.000 euro en een bindende instructie gegeven om deze praktijken te stoppen. Hiermee benadrukt ACM dat oneerlijke behandeling van kinderen in de digitale wereld ernstig is en streng wordt aangepakt. Epic Games heeft naar aanleiding van dit besluit van de ACM al een paar aanpassingen gedaan aan het spel. Lees hier het volledige sanctiebesluit. 

Rb. Den Haag 11 maart 2024, RB 3833, LSR 2238; ECLI:NL:RBDHA:2024:5663 (Eiser tegen minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit). Op 24 maart 2022 heeft een toezichthouder van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (hierna: NVWA) van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een inspectie uitgevoerd op de website van eiser op het voorkomen van zogenaamde medische claims. De toezichthouder heeft bevonden dat eiser het product talbina heeft gepresenteerd als geneesmiddel, en dit heeft aangeboden zonder handelsvergunning. Dit is in strijd met de Geneesmiddelenwet (hierna: Gnw), waardoor de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (verweerder) hem een bestuurlijke boete van € 3.000,- heeft opgelegd. Daarnaast heeft eiser volgens de toezichthouder tevens reclame gemaakt voor het product zonder te beschikken over de vereiste handelsvergunning, en daarmee ook het reclameverbod overtreden. Op grond daarvan is door verweerder aan eiser een boete van € 3.750,- opgelegd. Vanwege de overschrijding van de redelijke termijn van zes maanden is er een korting van 5% gegeven, zodat de bestuurlijke boete in totaal een hoogte heeft van € 6.412,50. Eiser betwist deze stellingen en stelt dat het optreden tegen zijn berichtgeving in strijd is met zijn recht op godsdienstvrijheid. Het bedrag zou voorts niet in verhouding staan tot de ernst van de beboete gedraging en zijn financiële draagkracht zou onvoldoende meegewogen zijn.