Audiovisuele media  

RCC 29 september 2011, Dossiernr. 2011/00831 (Nederlandse Energie Maatschappij concurrent belachelijk maken)

Reclamerecht. Vergelijkende reclame middels sterk daarop lijkende animatiemannetje. Uiting is commercial waarin een telefoniste van NLEnergie te zien, die achter elkaar telefoontjes krijgt. De voice-over zegt: “Zo, lekker druk. Logisch, met die mega zomerkorting. Dat wil iedereen wel.” Vervolgens steekt het animatiemannetje uit de Oxxio-reclames zijn hoofd om de deur en zegt: “Pardon, mag ik ook overstappen naar jullie?”

Klacht: Klager vindt het niet kunnen dat NLEnergie nieuwe klanten wil werven door een concurrent belachelijk te maken en door klanten van de desbetreffende concurrent ervan te overtuigen dat hun energieleverancier ook liever overstapt.

Commissie acht de commercial wel toelaat en niet kleinerend op grond van artikel 13 sub e NRC wijst de klacht af, het feit dat gebruik is gemaakt van een symbool dat lijkt op dat van een concurrent leidt in dit geval niet tot een ander oordeel. Het is bovendien

Commissie: Op grond van het bepaalde in artikel 13 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) wordt onder vergelijkende reclame verstaan elke vorm van reclame waarbij een concurrent dan wel door een concurrent aangeboden goederen of diensten uitdrukkelijk of impliciet worden genoemd. In de onderhavige commercial is het in reclame-uitingen van Oxxio gebruikte - of in ieder geval sterk daarop lijkende - animatiemannetje te zien dat zich meldt bij (de telefoniste van) adverteerder en vraagt of hij - kennelijk in verband met de eerder in de commercial genoemde “mega zomerkorting”- ook mag overstappen. Aldus is sprake van een impliciete vergelijking op prijs tussen adverteerder en Oxxio en derhalve van vergelijkende reclame in de zin van artikel 13 NRC.
 
Vergelijkende reclame is, wat de vergelijking betreft, geoorloofd indien aan de in artikel 13 NRC genoemde voorwaarden is voldaan. De Commissie vat klagers klacht aldus op, dat hij de vergelijkende reclame niet geoorloofd acht omdat Oxxio hierin belachelijk wordt gemaakt en adverteerder zich dus kleinerend uitlaat over een concurrent,  hetgeen op grond van artikel 13 sub e NRC niet is toegestaan.

De Commissie acht de bestreden commercial  wel toelaatbaar, nu daarin op een voor de gemiddelde consument herkenbare humoristische wijze de aandacht wordt gevestigd op de “mega zomerkorting die iedereen wel wil. Niet kan worden geoordeeld dat de reclame-uiting zich kleinerend uitlaat over een concurrent. Het feit dat gebruik is gemaakt van een symbool dat lijkt op dat van een concurrent leidt in dit geval niet tot een ander oordeel.

Vz RCC 15 september 2011, Dossiernr. 2011/00774 (25 meest spannende tv-momenten)

Het betreft een promo voor het televisieprogramma “De 25 meest spannende tv-momenten”. De promo is volgens klager uitgezonden om 18.15 uur en bevat onder meer beelden van een man die de loop van een pistool tegen zijn hoofd plaatst; klacht: dit is tijdstip dat kinderen kijken.

 Verweer: promo is NICAM Kijkwijzer geclassificeerd, commissie dient terughoudend te toetsen. NICAM: De promo mag ieder moment van de dag worden uitgezonden.

Voorzitter wijst klacht af: terughoudende toetsing strijd met goede smaak of fatsoen, niet al te schokkend voor kinderen, overeenstemming met NICAM

Bij de beantwoording van de vraag of een reclame-uiting in strijd is met criteria zoals de goede smaak of het fatsoen, zoals kennelijk door klager is bedoeld, stelt de Commissie zich terughoudend op, gelet op het subjectieve karakter van die criteria. Met inachtneming van deze terughoudendheid acht de voorzitter de onderhavige uiting niet van dien aard dat de grens van het toelaatbare wordt overschreden, ook niet voor zover deze om 18.15 uur is uitgezonden. Het feit dat in de promo is te zien hoe een man de loop van een pistool tegen zijn hoofd plaatst, is geen reden om hierover anders te oordelen. Ook overigens bevat de promo geen beelden die naar het oordeel van de voorzitter als te schokkend voor kinderen dienen te worden beschouwd. Hiermee in overeenstemming is dat ook volgens het NICAM de promo op ieder moment van de dag mag worden uitgezonden.
De voorzitter heeft er overigens begrip voor dat niet iedereen de onderhavige uiting zal waarderen. Dit kan evenwel niet tot een andere beslissing leiden.

NICAM zoeken in Kijkwijzer & PEGI Classificaties (link)

CvdM 20 augustus 2011, Kenmerk: 24884/201101204 (Sanctie WNL ten aanzien van het item Palazzo Dinershow in het programma Ochtendspits)

In't kort. Aan Wakker Nederland (WNL) wordt een administratieve boete van € 40.000,- opgelegd voor het tonen van niet toegestane vermijdbare reclame-uitingen in het item over de Palazzo Dinershow in het programma Ochtendspits.

Op 2 november 2010 heeft WNL het programma Ochtendspits uitgezonden. Een terugkerend item in het programma is ‘De Rode Loper.’ Op 2 november 2010 wordt hierin aandacht besteed aan de Palazzo Dinershow. Besproken wordt dat Herman den Blijker op dit evenement kookt. Hij wordt geïnterviewd waarin versneden beelden van het evenement worden getoond en wordt vermeld dat het zeer zeker de moeite waard is om te bezoeken. Omdat WNL startende publieke media-instelling is, wordt de boete met € 10.000 verlaagd.

9. In het item over de Palazzo Dinershow wordt het Palazzo (beeld)merk meerdere malen in beeld gebracht. Naast een extreme close-up van het bord Palazzo waarbij de letters beeldvullend in beeld gebracht worden, wordt als snijshot in het interview  met Herman den Blijker een foto van de tent gebruikt. Links en rechts staan daarbij grote borden in beeld met de naam Palazzo. Op deze foto wordt ook nog eens ingezoomd. Voor een specifieke beschrijving van de wijze waarop het Palazzo (beeld)merk in beeld wordt gebracht en de duur van die uitingen wordt verwezen naar bijlage 2 bij dit sanctiebesluit.

10. Na de extreme close-up van het bord Palazzo volgt een pan (draai met de camera naar rechts) naar Marjolein Horst die zegt: “Voor een unieke en spectaculaire avond uit met lekker eten moet je bij de Palazzo Dinershow zijn.” Herman den Blijker sluit zijn interview af met de woorden: “Vanaf aanstaande zaterdag, zes dagen in de week, het is zeer serieus, heel serieus, zeer zeker de moeite waard, het is écht een avond uit!” Hierbij richt hij zich direct tot de kijker door tijdens het uitspreken van de tekst recht in de camera te kijken, iets dat in dit item verder niet gebeurt.

37. Bij de vaststelling van de hoogte van de boete wordt in beginsel uitgegaan van het  midden van die bandbreedte (€ 50.000). 

38. Conform artikel 2.12 van de Beleidsregels Sanctiemaatregelen ziet het Commissariaat aanleiding, in verband met de omstandigheid dat WNL op het moment dat de overtreding plaatshad een startende publieke media-instelling was, de boete te verlagen met € 10.000.

Vz.RCC 7 september 2011, Dossiernr. 2011/00730 (Ruitschade)

Reclamerecht. Gratis. Televisiecommercial over reparatie ruitschade: goed verzekerd, kost het je niets. Klager stelt dat reparatie niet gratis is, want zijn verzekeraar wilde hem hierdoor geen bonustreden geven.

Voorzitter: De voorzitter is van oordeel dat de klacht de Commissie geen aanleiding zal geven een aanbeveling te doen. Hij overweegt daartoe het volgende.
Uit de mededeling “(…) u bent goed verzekerd, kost u helemaal niets” blijkt dat de vraag of een reparatie niets kost, afhankelijk is van het feit of men “goed verzekerd” is. Aangezien, naar adverteerder stelt en ook voldoende aannemelijk is, niet bij iedere verzekeringsmaatschappij c.q. verzekeringspolis het laten uitvoeren van de in de uiting genoemde reparatie van invloed is op de hoogte van de premie die men bij verlenging van de verzekering moet betalen, acht de voorzitter de klacht ongegrond.

Op grond van het hierboven overwogene wijst de voorzitter de klacht af.

Lees de gehele uitspraak hier (link / pdf)

RCC 1 september 2011, Dossiernr. 2011/00585 (Old Amsterdam)

Reclamerecht. Misleiding. Vertrouwen. Televisiecommercial en website van Old Amsterdam met Amsterdamse beelden uit 1910-1930. Klager acht uitingen misleidend want product wordt neergezet als 'heritage brand' maar bestaat pas sinds 1985 en komt niet uit Amsterdam.

Commissie: Vast staat dat de bestreden commercial filmbeelden bevat van Amsterdam uit (ongeveer) de jaren ’20 of ’30 (...), waarin de naam van het kaasmerk Old Amsterdam is gemonteerd. Naar het oordeel van de Commissie wordt hierdoor niet de onjuiste indruk gewekt dat Old Amsterdam kaas in die periode reeds bestond. De gemiddelde consument zal de nostalgische beelden, (...), opvatten als romantische sfeertekening die de naam, de smaak en het karakter van de oude kaas Old Amsterdam verbeeldt en onderstreept. (...)

Dat in de bestreden uitingen wordt verwezen naar de stad Amsterdam, zonder dat de kaas in Amsterdam wordt gemaakt, betekent niet dat de uitingen daardoor ontoelaatbaar zijn. Deze verwijzing geschiedt kennelijk in verband met de naam “Old Amsterdam”, en in geen van de uitingen ligt de suggestie besloten dat de kaas ook in Amsterdam gemaakt wordt.

Gelet op het vorenstaande acht de Commissie de commercial en de bestreden uitingen op de website niet in strijd met de waarheid en/of misleidend in de zin van de (door klager aangehaalde) artikelen 8.2 en 10 van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Evenmin is sprake van het schaden van vertrouwen in reclame in de zin van artikel 5 NRC.

De Commissie wijst de klacht af.

Lees de uitspraak hier (link / pdf)

Vz RCC 23 augustus 2011, dossiernr. 2011/00701 (WEWILLROCKYOU-kaarten)

Uiting betreft een televisiereclame en  tegens op internet via www.wewillrockyou.nl wordt gezegd:

“na meer dan 400 staande ovaties en 500.000 verkochte kaarten stopt “We will rock you” definitief op 13 augustus. Om u te bedanken voor een fantastisch jaar boekt u alleen vandaag nog elke 2e kaart gratis voor voorstellingen tot en met 31 juli. Boek nu op 0900-1353 of op wewillrocky.nl”. In beeld verschijnen onder meer de teksten: “elke 2e kaart gratis”, “nog maar 6 weken te zien!” en “Boek nu op 0900-1353 of op wewillrockyou.nl”.

Klachten
1. "alleen vandaag" is onjuist
2. nu blijkt dat niet ieder 2e kaartje gratis is, dit geldt alleen voor 1e, 2e en 3e rang niet voor de 4e en 5e rang.
3. Bij de prijs wordt ook nog bijna €5 reservering/administratiekostn gerekend.

Commissie. Oordeelt dat"alleen vandaag" onjuist is, eveneens is het tweede kaartje niet altijd gratis en de extra kosten en dat men via een ticketbureau koopt hadden niet onvermeld mogen blijven. Strijd met artikel 7, 8.2 aanhef en 8.2 onder b NRC.

Ad 1: Aangezien adverteerder besloten heeft de periode, waarin van de aanbieding gebruik gemaakt kan worden, te verlengen, is de gewraakte tekst, voor zover deze uiting ook na die ene dag nog openbaar is gemaakt, niet juist.    
 
Ad 2: Anders dan in de uiting wordt gesteld, geldt niet ten aanzien van iedere rang dat het 2e kaartje gratis is. Deze mededeling is derhalve niet juist. Dat de aanbieding slechts voor een relatief klein aantal stoelen niet geldt, leidt niet tot een ander oordeel.

Ad 3: Dat per ticket een bedrag van € 4,90 ter zake van reserveringskosten betaald moet worden, had niet onvermeld mogen blijven. De voorzitter verweegt daartoe dat deze kosten onlosmakelijk verbonden zijn aan de aanschaf van een kaartje nu niet is gebleken dat kaarten ook op andere dan in de uiting genoemde wijze, zonder reserveringskosten, besteld kunnen worden. Bovendien blijkt uit de in de uiting genoemde wijzen waarop men kan boeken niet men niet rechtstreeks bij adverteerder kan boeken, maar dat gebruik wordt gemaakt van een ticketbureau.
 
Op grond van bovenstaande overwegingen is in de uiting voor de gemiddelde consument onjuiste dan wel onvolledige informatie verstrekt als bedoeld in artikel 8.2 aanhef en onder b van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Voorts is de Commissie van oordeel dat de gemiddelde consument hierdoor ertoe gebracht kan worden een besluit over een transactie te nemen, dat hij anders niet had genomen. Om die reden is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC.

CvB 25 juni 2009, dossiernr. 2008/01226
RCC 13 maart 2009, dossiernr. 2008/01226A (deze samenvatting hieronder)
RCC 13 maart 2010, dossiernr. 2008/01226B

Uiting: ”Dit is Brigitte Bakker. Brigitte ontdekte vorige week een knobbeltje in haar borst. Over twee weken kon ze pas terecht in het ziekenhuis. Daar zag ze zo tegenop, dat ze Menzis belde om haar te helpen. En dat lukte. Morgen kan ze langskomen. Menzis heeft dan ook speciale afspraken met ziekenhuizen waardoor je in zo’n geval binnen drie werkdagen geholpen wordt. Want elk mens is er één. Juist de mens die onzeker is.”

Klaagster stelt dat de commercial misleidend en onjuist is, omdat daarin ten onrechte wordt gesuggereerd dat:
1) adverteerder patiënten naar een ziekenhuis kan verwijzen (alleen een huisarts of medisch specialist kan patiënten naar een ziekenhuis verwijzen),
2) verzekerden van adverteerder altijd de volgende dag in een ziekenhuis terecht kunnen (in dagelijkse praktijk is dit doorgaans niet mogelijk),
3) verzekerden van adverteerder een voorrangspositie hebben ten opzichte van verzekerden bij andere zorgverzekeraars.

Commissie wijst de klachten af, er worden geen onware statistische gegevens genoemd. College van Beroep bevestigd oordeel van de commissie en voegt toe dat het gaat om presentatie van een individueel geval, in de reclame wordt duidelijk een voorbeeld gegeven. Wachttijden zijn aan veranderingen onderhevig; geen aanvoering van statistieken of de beperkte houdbaarheid daarvan.

1. Gelet op enerzijds de verwijzing van IKNO in het beroepschrift naar de repliek en de pleitnota in eerste aanleg en anderzijds de toelichting van IKNO ter vergadering,  vat het College de grieven op in die zin dat deze zich richten tegen de volgende drie oordelen van de Commissie, neergelegd in onderdeel 8.6 van de beslissing van de Commissie:
- er wordt geen onjuiste of misleidende reclame gemaakt;
- er worden geen onware statistische gegevens genoemd en
- er wordt niet op zodanige wijze reclame gemaakt, dat wordt geappelleerd aan gevoelens van angst.
Deze grieven lenen zich voor gezamenlijke behandeling.
 
2. In de gewraakte uiting wordt de aandacht gevestigd op de mogelijkheid om, na het ontdekken van een knobbeltje in de borst, binnen 3 werkdagen een ziekenhuis te bezoeken, en wel via bemiddeling door Menzis. Tussen partijen is niet in geschil dat Menzis in zodanige bemiddeling voorziet.
Ter aanprijzing hiervan wordt in de gewraakte reclame aangeknoopt bij het individuele geval van “Brigitte Bakker”, die pas over twee weken terecht “kon” in het ziekenhuis. IKNO heeft niet weerspoken dat het voorkomt dat patiënten met een knobbeltje in de borst twee weken moeten wachten, voordat zij in het ziekenhuis terecht kunnen. Meer in het bijzonder heeft de Commissie geoordeeld dat er op dit moment nog een reële mogelijkheid bestaat dat een persoon met een knobbeltje in de borst veertien dagen moet wachten voor een eerste consult in het ziekenhuis en heeft IKNO dat oordeel in hoger beroep niet bestreden.
Niet kan worden geoordeeld dat in de uiting de suggestie besloten ligt dat een wachttijd van twee weken gebruikelijk of gemiddeld zou zijn. In de reclame wordt duidelijk een voorbeeld gegeven.
Gelet op het bovenstaande kan niet worden geoordeeld dat in de uiting onjuiste informatie wordt gegeven als bedoeld in artikel 8.2 NRC.
 
3. In grief III stelt IKNO dat in de reclame niet wordt gewezen op “de beperkte geldigheid van de gebruikte statistieken (gegevens over toegangstijd)” en dat “het gegeven” “dat de wachttijd al snel twee weken bedraagt”, sterk aan verandering onderhevig is.
Zoals hiervoor overwogen, betreft de in de uiting genoemde wachttijd van twee weken duidelijk een voorbeeld. Niet kan worden geoordeeld dat deze vermelding  duidt op het gebruik van statistieken. Reeds daarom kan grief III niet slagen.
 
4. Van de wijze waarop Menzis de kijker attendeert op de door haar gemaakte “speciale afspraken met ziekenhuizen”, waardoor men, in geval van een knobbeltje in de borst, binnen drie werkdagen in een ziekenhuis terecht kan, kan niet worden geoordeeld dat daardoor wordt geappelleerd aan gevoelens van angst. Zoals hiervoor overwogen, ligt in de uiting niet de suggestie besloten dat een wachttijd van twee weken gebruikelijk zou zijn. Afgezien van het ene, desbetreffende voorbeeld laat Menzis zich in de gewraakte reclame niet uit over de wachttijd zoals die geldt, wanneer men geen gebruik maakt  van de regeling van Menzis. In het midden blijft of anders dan via Menzis ook een kortere wachttijd kan worden gerealiseerd.
Aan het bovenstaande doet niet af dat de bewuste televisiereclame betrekking heeft op een onderwerp, het ontdekken van een knobbeltje in de borst, dat onmiskenbaar gevoelens van angst en/of onzekerheid kan veroorzaken.     

Vz RCC 10 augustus 2011, Dossiernr. 2011/00669 (Volum'Express the Colossal Cat Eyes mascara) en 2011/00669A

Reclamerecht. Dierenleed. Televisiereclame waarin luipaard en tijgerwelpjes te zien zijn.

Klacht: Dit diertje heeft werkelijk niets met mascara te maken. Dieren behoren niet op de televisie te worden uitgebuit. Dit heeft negatieve gevolgen. Wilde dieren horen in het wild te leven en niet aan een halsband. EN tijgers zijn bedreigde diersoort, hoewel ze wellicht redelijk zullen zijn behandeld, zijn ze blootgesteld aan warme lampen en lange opnametijden in de studio. Dit is aan te merken als dierenmishandeling.

Verweer: er wordt vergelijking gemaakt met oogopslag van een katachtig dier. De dieren zijn goed behandeld, verklaring van inspecteur Animal Anti-Cruelty League. Voorzitter wijst de klacht af:

Op grond van de in de uiting getoonde beelden kan niet worden geoordeeld dat er sprake is van dierenmishandeling. Voorts zijn, aldus de door adverteerder overgelegde verklaring,  de dieren gedurende de opname van de commercial met zorg gehandeld. Gelet hierop en gezien het feit dat er geen verbod is om dieren in een televisiecommercial te tonen c.q. de laten fungeren, acht de voorzitter de klacht ongegrond.

Zie: Vz RCC 10 augustus 2011, Dossiernr. 2011/00669 (Volum'Express the Colossal Cat Eyes mascara) en 2011/00669A

VzRCC 29 juni 2011, Dossiernr. 2011/00509 (Specsavers)

Reclamerecht. Televisiecommercial van Specsavers over gratis product naar keuze bij montuur vanaf 99 euro. Klager stelt met dat standaard varifocale bril men niet kan zien vanwege de slechte kwaliteit. Door de gehanteerde prijzen kan geen goed product geleverd worden. Ook duurdere variant is van slechte kwaliteit. Geen garantie. Acht uiting misleidend. Verweerder stelt dat er vier typen varifocale glazen zijn. Hoe duurder, hoe minder vertekening tussen verte- en leesgedeelte. Op deze glazen zit tevredenheidsgarantie van 30 dagen en productgarantie van 1 jaar.
Voorzitter oordeelt dat Commissie klacht zal afwijzen. Klager beklaagt zich erover dat glazen niet aan zijn verwachting voldoen. Dit leidt niet tot oordeel dat er sprake is van misleiding in de uiting. Acht klacht ongegrond nu er sprake is van garantie. Wijst daarom klacht af.

Klager beklaagt zich over de kwaliteit van de standaard varifocale glazen die men gratis krijgt bij aanschaf van een montuur vanaf € 99,-, in die zin dat deze glazen niet aan zijn verwach­ting voldoen. Dit kan evenwel niet tot het oordeel leiden dat de uiting misleidend is. Waar adverteerder voorts stelt een tevredenheidsgarantie en een productgarantie te geven, acht de voorzitter de klacht ongegrond.

Lees de gehele uitspraak hier (link / pdf).

RCC 4 juli 2011, Dossiernr. 2011/00484 (NLEnergie)

Reclamerecht. Televisiecommercial voor NLEnergie met o.a. de tekst: "Bent u nog steeds klant bij NUON? Stap dan nu over (...)" Klager stelt dat de uiting agressief en stigmatiserend is omdat het lijkt alsof NUON enige leverancier is die duurder is dan NLEnergie. Verweerder weerspreekt de klacht gemotiveerd.

Commissie oordeelt dat vergelijkende reclame geoorloofd is, zelfs bij vergelijking met één concurrent, zolang voldaan wordt aan art. 13 NRC. Geen sprake van agressieve reclame omdat op scherpe toon wordt verwezen naar concurrent. Grens van toelaatbare wordt niet overschreden, geen sprake van kleinerend taalgebruik of schaden goede naam NUON. Vergelijken op prijs is geoorloofd. Geen strijd met art. 13 NRC. Wijst klacht af.

3) De Commissie vat klagers klacht voor het overige aldus op, dat hij de vergelijkende reclame ongeoor­loofd acht omdat adverteerder zich daarin kleinerend uitlaat over de betreffende con­current. De Commissie begrijpt dat klager in dit verband verwijst naar artikel 13 sub e NRC. De Commissie is evenwel van oordeel dat de onderhavige uiting niet van dien aard is, dat daarmee de grens van het toelaat­bare wordt overschreden. Van kleinerend taalgebruik of het schaden van de goede naam van NUON is geen sprake. Het feit dat in de commercial een directe vergelij­king op het punt van de prijs gemaakt wordt en deze onmiskenbaar in het nadeel van NUON uitvalt, leidt niet tot een ander oordeel. Het vergelijken op prijs is immers geoorloofd. Niet gesteld of geble­ken is dat deze vergelijking onjuist, misleidend of anderszins in strijd met artikel 13 NRC is.

Lees de gehele uitspraak hier (link / pdf)
Regeling: NRC art. 13
Lees eerdere uitspraken over NLEnergie hier: RB 903 en RB 678