Audiovisuele media  

Vz. RCC 15 mei 2017, RB 2883; dossiernr. 2017/00208 (SMS-dienst AskBongo.com) Bijzondere reclamecode. Uiting: Het gaat om een uiting in een YouTube-filmpje dat te vinden is met de link https://youtu.be/PtZ6imt3R1Q op het YouTube-kanaal met de naam ‘Kwartier Granzier’. Het betreft een zogenoemd ‘familiekanaal’ waarin de gezinsleden van een familie zogenoemde ‘videoweblogs’ plaatsen. Ten tijde van het indienen van de klacht werd in bovenvermeld videoweblog verwezen naar de betaalde SMS-dienst AskBongo.com. Deze verwijzing is niet langer te zien in de uiting. Klacht: Klager maakt er bezwaar tegen dat de ‘youtuber’ in het videoweblog haar smartphone laat zien en enthousiast spreekt over de SMS-dienst van adverteerder. Nadat zij een paar SMS-jes heeft voorgelezen vertelt zij de kijkers dat je deze SMS-jes kunt ontvangen door te SMS-en naar een bepaald nummer. Nergens wordt vermeld dat deze dienst geld kost (€ 3,- per item), aldus klager. De kijkers van dit Youtube-kanaal zijn volgens klager veelal jonge kijkers van 12-14 jaar. Hij vindt het een slechte zaak dat dergelijke betaalde SMS-diensten op deze manier worden gepresenteerd aan jonge kijkers.

RCC 3 november 2016, RB 2879; dossiernr. 2016/00444/A (Dextro Energy) Strijd met wet. Misleiding voornaamste kenmerken product. Uiting: Het betreft een radioreclame. Daarin wordt gezegd:  
“Dextro Energy en de banaan. Ze zeggen dat een banaan je snel energie geeft. Maar hoe kan dat? De kortste weg is toch recht? Daarom neem ik Dextro Energy. Dat komt direct in je bloed en gaat snel naar je hoofd. Dextro Energy, sneller naar je hoofd”. Klacht: De radioreclame houdt de claim in dat het product Dextro Energy beter is dan een banaan. Dextro Energy bestaat voor 90% uit suiker. Daarnaast bevat het onder meer wat aroma, antiklontermiddel en vitamine C. Een banaan bevat essentiële vitamines en mineralen zoals magnesium, kalium, mangaan, koper, ijzer, zink, calcium, vitamine B6, B9, A, K en E. Klaagster kan zich dan ook niet voorstellen dat adverteerder mag claimen dat een banaan minder goed is dan “hun suikerklontje”.

RCC 24 april 2017, RB 2864; dossiernr. 2017/00241 en dossiernr. 2017/00241/A (Verscheurde poster Jezus) Vrijblijvend advies. Goede smaak. Uiting: Het betreft (verschillende versies van) de televisiecommercial, waarin is te zien dat een (per versie verschillend) persoon een poster met daarop de beeltenis van Jezus in stukken scheurt en deze stukken vervolgens voor zich in de lucht gooit. In beeld verschijnt de tekst: “Geloven is delen”. Klacht: Klager vindt het schokkend en onaanvaardbaar dat in de commercial een “als rk priester verklede man” een grote foto met daarop het beeld van Jezus verscheurt. Klager zegt niet te weten wat hij zich moet voorstellen bij de agressieve en beledigende handeling van het verscheuren van de afbeelding van Jezus als basis voor “geloven in delen”. Hij noemt dit platvloers en beledigend. Het is volstrekt onduidelijk om welke organisatie of welk product het gaat, aldus klager.

Vr. RCC 13 maart 2017, RB 2858; dossiernr. 2017/00108 en 2017/00108A. Uit dossiernr. 2017/00108: VAF. Misleiding voornaamste kenmerken product. Uiting: Het betreft een televisiecommercial voor “Unox rijk gevulde tomatensoep” waarin onder meer is te zien hoe een jongen na afloop van een regenbui naar buiten gaat en vervolgens zichzelf opzettelijk nat maakt. Thuisgekomen krijgt hij een kop soep van zijn moeder die denkt dat hij in de regenbui heeft gelopen. Blijkbaar lepelt zij om die reden een extra soepbal in zijn soepkom die de jongen vervolgens met zijn lepel uit de kom schept en opeet. De voice-over zegt: bij deze beelden: “Geef ook iets extra’s met de nieuwe Unox rijk gevulde tomatensoep met extra gehaktballen”. Klacht: Deze wordt is volgt weergegeven. Het extra soepballetje dat het jongetje van zijn moeder krijgt, lijkt het formaat van een bitterbal te hebben. In werkelijkheid zijn de soepballen 8 tot 10 mm groot. Omdat de televisiecommercial niet overeenstemt met het werkelijke product is sprake van misleiding.

RCC 28 maart 2017, RB 2855; dossiernr. 2017/00165 en dossiernr. 2017/00165/A (Samsung Galaxy S7 edge). Aanbeveling. Misleiding voornaamste kenmerken product. Uit dossiernr. 2017/00165: Uiting: Het betreft de televisiecommercial die aanvangt met de in beeld getoonde tekst: “Gegarandeerde kwaliteit van Samsung”. Vervolgens is te zien dat Samsung telefoons in een laboratoriumomgeving worden getest door de telefoons te laten vallen, ze nat te spatten, bij een temperatuur van – 200C aan te zetten en een telefoon bij herhaling licht door te buigen. Tijdens deze laatste handeling verschijnt kort de tekst in beeld: “Getest met de Galaxy S7 edge onder laboratoriumomstandigheden”. De test wordt besloten met een visuele controle van de telefoons door een laboratoriummedewerker. Aan het eind van de commercial verschijnt in beeld: “Innovation is our legacy. Quality is our priority. Samsung.” Klacht: In de commercial wordt de kwetsbaarheid van het telefoontoestel getest door toestellen van meer dat een meter hoogte te laten vallen. De toestellen doorstaan de test zonder problemen. Klaagster heeft echter ervaren dat er na een lichte tik van het toestel tegen een glazen bureaublad een scheurtje in het glas zit. Deze kwetsbaarheid blijkt volgens klaagster ook uit diverse reviews. Klaagster vindt daarom het beeld dat Samsung in de reclame schetst misleidend en in strijd met artikel 7 van de Nederlandse Reclame Code (NRC).

Vzr. Rechtbank Midden Nederland 13 juli 2016, IEF 16103 (Consolidated tegen St. Waarborgfonds Dakmerk en Seci)
Reclamerecht. Consilidated is een van de drie grootste dakdekkersbedrijven in Nederland. Seci is opgericht tot kwaliteitsborgingsysteem in de dakdakkersbranche onder de naam Dakmerk. Er wordt een reclamecampagne gevoerd via radio, animatie, webbanners en advertentie. Dakmerk moet zich onthouden van uitlatingen 'alleen bij Dakmerk bent u tien jaar lang verzekerd van waterdichtheid', 'in tegenstelling tot anderen zijn dakdekkers onafhankelijk van producenten en kunnen optimale keuze maken uit materialen, systemen en prijs', 'wij zijn de bedenkers van het tien jaar waterdichtheidsgarantie en de enigen die u deze extra zekerheid kunnen bieden'. Seci moet (animatie)filmpjes op sites verwijderen en rectificeren, onder meer in Landelijke dagbladen.

RCC 2 juni 2016, RB 2739; LS&R 1343; dossier 2016/00406 (Omega Pharma tegen XL-S Medical)
Afwijzing. Gezondheid. Omega Pharma B.V./XL-S Medical; Rene Froger als tussenstand 8 kg afgevallen; strijd claimsverordening. Volgens de Nieuwe Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) zijn dergelijke claims niet toegestaan. Klager verwijst naar “nvwa.nl”. Hier staat, zo stelt klager:

“Niet toegestaan zijn: suggereren of impliceren dat door gebruik van het product met een bepaalde snelheid en/of hoeveelheid gewicht wordt verloren. Voorbeelden hiervan zijn: 'zij verloor 10 kg in 4 weken', 'snel en verantwoord afvallen (…): en 'bereik je streefgewicht'. Ook testimonials en foto's ‘voor' en 'na' gebruik van een product die gewichtsverlies impliceren zijn niet toegestaan. Deze beperking is te begrijpen vanuit het standpunt dat de snelheid en/of mate van gewichtsverlies niet alleen afhankelijk is van het gebruik van een product, maar ook afhankelijk is van bijvoorbeeld wat die consument nog meer eet, de hoeveelheid lichaamsbeweging en de genetische aanleg”.

KOAG/KAG; In de tag-on wordt het vermelde gewichtsverlies steeds aangepast aan de resultaten die René Froger tot dan toe heeft geboekt. Dat is de reden dat het gewichtsverlies in het onderhavige geval is gewijzigd van -3 kg naar -8 kg.

RCC 8 maart 2016, RB 2689; Dossiernr. 2016/00042 (CZ)
Misleiding. Audiovisuele Mediadiensten. Uiting: Het betreft de televisiecommercial waarin door een voice-over het volgende wordt gezegd: “Celine kan alles weer met haar voet. Vijf jaar lang deed die te veel pijn om op te staan, te lopen of naar buiten te gaan. Ze moest ermee leren leven. Maar toen sprak ze zorgverzekeraar CZ. Wij regelden een second opinion van een van de beste artsen ter wereld. Hij ontdekte dat een beklemde zenuw Celines pijn veroorzaakte. En nu loopt Celine zelfs marathons. En klimt en leeft weer pijnvrij. Bij CZ geloven we dat zorg verzekeren meer is dan nota’s vergoeden. We helpen u daarom graag met vragen over uw zorg en verzekering voor komend jaar. Bel ons of ga naar cz.nl. Wij doen alles voor betere zorg.” Deze tekst wordt begeleid door beelden van ‘Celine’ die onder meer klimt op een klimmuur en hardloopt.

Klacht: In de televisiecommercial wordt gezegd, aldus klager, dat een vrouw met een beklemde zenuw via CZ geholpen is door een specialist en ziekenhuis, waarna zij nu weer de marathon kan lopen. Klager, die zelf last heeft van een zenuwprobleem aan zijn been, heeft CZ gevraagd hem in contact te brengen met de in de commercial bedoelde specialist en ziekenhuis. CZ weigert echter, met een beroep op wettelijke privacyregels, om de naam van de specialist en het ziekenhuis te verstrekken. CZ heeft wel aangeboden te bemiddelen in een second opinion, maar daar zit klager niet op te wachten.

RCC 21 januari 2016, RB 2688; Dossiernr. 2015-01207 (Jonge Socialisten in de PvdA tegen Coöperatie Univé)
Reclamerecht. Afgewezen. Het betreft de slogan 'Onze zorgverzekering past iedereen' en de slogan 'veel verzekering voor weinig' door Univé gebruikt in tv-commercial, zekur.nl, in een banner op NU.nl en op als Facebookheader. Klacht: door het geringe aantal gecontracteerde instellingen zullen veel verzekerden ver moeten reizen of extra kosten moeten maken om de nodige zorg te krijgen, waardoor jongeren en ouderen onevenredig hard worden getroffen. De ZEKUR 'budgetpolis' dekt alleen het wettelijk vastgestelde basispakket, dat bij alle verzekeringen gelijk is, voor zover 'veel' slaat op relatief hoge percentage van de kosten die bij ZEKUR gedekt worden bij niet-gecontracteerde zorgverleners, is dit slechts in vergelijk met enkele andere 'budgetpolissen'. De reclame-uitingen zijn onduidelijk over de voornaamste kenmerken van het product, de risicio's, specificaties en de samenstelling van de verzekering. Oordeel van de commissie:

Vzr. RCC 23 februari 2016, RB 2686; Dossiernr. 2016/00095 (KWF)
Misleiding. Audiovisuele mediadiensten. Uiting: Het betreft een televisiecommercial in het kader van de campagne ‘Eigenlijk best gek, hè’ van adverteerder waarin onder meer is te zien dat kinderen onderzoeken waar men sigaretten kan kopen. In de televisiecommercial wordt onder meer gezegd: “Afgaande op jullie bevindingen zijn er meer dan 30.000 plekken waar sigaretten verkocht worden”. Op een vraag van een kind op hoeveel plekken brood wordt verkocht antwoord een man: “ongeveer 9.000”.

Klacht: Klager stelt, samengevat en onder verwijzing naar een artikel in NRC Next van 20 januari 2016, dat in de onderhavige televisiecommercial een onjuiste vergelijking wordt gemaakt tussen het aantal verkooppunten van ‘brood’ (ongeveer 9.000) en sigaretten (meer dan 30.000). Klager stelt dat de genoemde aantallen niet kloppen, waardoor de reclame-uiting misleidend is. De hoeveelheid plekken waar men volgens de televisiecommercial ‘brood’ kan kopen, is alleen berekend op basis van het aantal plekken waar men bruin brood kan kopen. Verkooppunten waar men geen bruin brood kan kopen, tellen niet mee. Ook bij de sigaretten zijn niet alle verkooppunten meegeteld. Aldus worden onwaarheden gepresenteerd. Dit is geen ‘open vizier strategie’ en adverteerder licht het televisiepubliek daardoor op misleidende wijze voor. De suggestie wordt gewekt dat het aantal verkooppunten voor beide producten absoluut is en de reclame-uiting is door adverteerder ‘gestuurd’. Klager stelt dat op grond van het voorgaande de campagne van adverteerder met onmiddellijke ingang moet worden gestaakt.