Milieu  

Rb. Den Haag 25 april 2025, IEF 22676, RB 3899; ECLI:NL:RBDHA:2025:6874 (ANVR, TUI, Prijsvrij en D-Reizen tegen de Gemeente en Reclame Fossielvrij). Prijsvrij en D-Reizen steunen de Algemene Nederlandse Vereniging voor Reisondernemingen (hierna: ANVR) en TUI in hun vordering tegen het door de Gemeente Den Haag (hierna: de Gemeente) ingevoerde reclameverbod op fossiele reclame in de openbare ruimte (hierna: het Reclameverbod), gebaseerd op een initiatief van de Partij voor de Dieren. Stichting Reclame Fossielvrij heeft zich aangesloten aan de zijde van de Gemeente. Met dit Reclameverbod beoogt de Gemeente de gezondheid van haar inwoners te beschermen, de negatieve gevolgen van klimaatverandering terug te dringen en het milieu te verbeteren. De ANVR en TUI menen dat de Gemeente het Reclameverbod onbevoegd heeft genomen, dat het Reclameverbod in strijd is met de Grondwet, Europese wetgeving en de totstandkoming in strijd is met algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Leden van de ANVR, waaronder TUI, willen reclame kunnen (blijven) maken voor onder andere hun vliegreizen en cruises, en hebben er daarom belang bij dat de Gemeente geen uitvoering geeft aan het verbod.

RCC 18 Maart 2025, RB 3894; 2025/00036 (Klager tegen Nordic Fire).  Op de website van kachelfabrikant Nordic Fire werd stevige kritiek geuit op Milieu Centraal. Volgens het bedrijf zou Milieu Centraal zich bedienen van onjuiste cijfers, bewuste manipulatie en feitelijke onjuistheden in haar voorlichtingscampagne over houtstook. Daarnaast omschreef Nordic Fire zijn eigen producten, waaronder de Fjord-houtkachel, als “schoon” en “milieuvriendelijk”. Een klager vond dat daarmee de Code voor Duurzaamheidsreclame werd overtreden en consumenten werden misleid met onjuiste informatie. De voorzitter van de Reclame Code Commissie beoordeelde de klacht op drie onderdelen. Zo stelde de klager dat er op de website van Nordic Fire een grafiek stond met een foutieve bronvermelding. Volgens hem werd ten onrechte gesuggereerd dat de cijfers over fijnstofuitstoot afkomstig waren van Milieu Centraal. De voorzitter zag dit anders. Uit de opmaak bleek duidelijk dat de gegevens over houtkachels afkomstig waren van een andere bron, namelijk Agoria-CIV, terwijl de verwijzing naar Milieu Centraal alleen betrekking had op een vergelijking van autotypes. Dit onderdeel van de klacht werd ongegrond verklaard.

RCC 18 februari 2025, RB 3887; 2024/00611 (Klager tegen adverteerder). De bestreden reclame-uiting betreft een paginagrote advertentie in een krant waarin een aantal plakken bananenbrood te zien is, vergezeld van een roodgekleurd hartje en een lichtgele achtergrond. De advertentie bevat de slogan "Ook dit is duurzaam doen" in zeer groot lettertype, gevolgd door een uitleg dat duurzaamheid meer is dan zonnepanelen en windmolens. De adverteerder, a.s.r., stelt dat duurzamere keuzes bijdragen aan een inclusievere, gezondere en groenere samenleving. De boodschap richt zich vervolgens volledig op gezondheid, met verwijzingen naar het 'Gezonde gewoontes programma', waarbij mensen recepten en tips krijgen om gezonder te leven.De klager betwist de advertentie en beschuldigt de adverteerder van greenwashing. Volgens klager wordt gesuggereerd dat a.s.r. bijdraagt aan duurzaamheid, terwijl het in werkelijkheid slechts om een programma voor gezonder leven gaat. De link met duurzaamheid is volgens klager minimaal en wordt niet onderbouwd. Gezondere keuzes zijn niet per definitie duurzamer, en het ontvangen van recepten draagt niet wezenlijk bij aan een duurzamere wereld.

RCC 8 oktober 2024, RB 3884; 2024/00444 (Klager tegen Bouwend Nederland). De klacht betreft een post op X van Koninklijke Bouwend Nederland waarin wordt gesteld dat de versterking van de Rijnkade in Arnhem mede nodig is door klimaatverandering. Klager betwist dit en stelt dat het project enkel te maken heeft met achterstallig onderhoud en herinrichting. Daarnaast zou de claim over structureel stijgend water door klimaatverandering niet wetenschappelijk zijn aangetoond en onnodige angst veroorzaken. Bouwend Nederland verweert zich door te stellen dat de post geen reclame is, maar bedoeld is om bewustzijn te creëren over de maatschappelijke rol van de bouw. De bewering over klimaatverandering is onderbouwd met informatie van het Waterschap Rijn en IJssel, de Rijksoverheid en het KNMI, waaruit blijkt dat door klimaatverandering vaker en hoger hoogwater wordt verwacht. De voorzitter van de Reclamecodecommissie oordeelt dat de post reclame is, omdat deze de bouwsector positief neerzet. De claim over klimaatverandering is echter voldoende onderbouwd met betrouwbare bronnen. Er is geen sprake van misleiding of het onnodig zaaien van angst. De klacht wordt daarom afgewezen.

RCC 9 oktober 2024, RB 3883; 2024/00246 (Klager tegen adverteerder). Deze klacht betreft duurzaamheidsclaims op de website www.lekkerstoken.nl over houtgestookte kachels, zoals ‘milieuvriendelijk’, ‘duurzaam qua CO₂-productie’ en ‘schone verbranding’. Klager stelt dat deze misleidend zijn, omdat houtverbranding altijd schadelijke stoffen uitstoot en meer CO₂ produceert dan gas of kolen per eenheid warmte. De adverteerder stelt dat de uitingen geen reclame zijn, maar blogs die enkel informatie en een mening weergeven om online vindbaarheid te vergroten. De voorzitter van de Reclamecodecommissie oordeelt echter dat de blogs en FAQ-pagina reclame zijn, omdat ze houtkachels aanprijzen met duurzaamheidsclaims. Volgens de Code voor Duurzaamheidsreclame (CDR) moeten dergelijke claims aantoonbaar juist zijn. De adverteerder heeft dit niet bewezen, waardoor de uitingen in strijd zijn met artikel 4 CDR. De voorzitter beveelt de adverteerder aan om deze reclame-uitingen niet meer te gebruiken.

RCC 19 september 2024, RB 3875; (Klager tegen Adverteerder). De Reclame Code Commissie heeft geoordeeld dat de claim “Wij gebruiken duurzaam geteelde pinda’s” op de verpakking van Calvé Pindakaas misleidend kan zijn voor de gemiddelde consument. Hoewel het duidelijk is dat de claim specifiek betrekking heeft op de teelt van de pinda’s en niet op het gehele product, ontbreekt volgens de Commissie essentiële informatie en onderbouwing over de duurzaamheid van de gebruikte pinda’s. De Commissie stelde vast dat niet alle pinda’s in het product voldoen aan de door de adverteerder gehanteerde duurzaamheidsstandaarden. Ongeveer 5% van de pinda’s is niet duurzaam geteeld, maar deze nuance wordt niet duidelijk gemaakt op de verpakking. Hierdoor kan de consument ten onrechte de indruk krijgen dat alle pinda’s volledig duurzaam geteeld zijn. Daarnaast is de claim “duurzaam geteeld” onvoldoende onderbouwd. De QR-code op de verpakking verwijst weliswaar naar meer informatie, maar deze verduidelijkt niet hoe de duurzaamheid van de pinda’s is gegarandeerd. De verstrekte informatie blijft te algemeen en biedt geen inzicht in concrete maatregelen of resultaten. Ook uit de overgelegde stukken blijkt niet welke specifieke duurzaamheidsvoordelen voortvloeien uit de teelt van de gebruikte pinda’s.

Bundesgerichtshof 27 juni 2024, RB 3847; ECLI:DE:BGH:2024:270624UIZR98.23.0 (Zentrale zur Bekämpfung unlauteren Wettbewerbs e.V. tegen gedaagde). In deze zaak doet de hoogste Duitse rechter (hierna: het Bundesgerichtshof) uitspraak over een door gedaagde gemaakte duurzaamheidsclaim. Gedaagde produceert en verkoopt snoepgoed via derde partijen, onder haar eigen merk. Voor de verkoop van haar product heeft gedaagde een advertentie geplaatst in een Duitse krant. Daarin claimt gedaagde Klimaneutral te zijn. Hoewel de claim niet wordt onderbouwd, staat er wel een QR code naast de claim gedrukt die door de lezer kan worden gescand. Deze QR code brengt de lezer naar de website van de partner van gedaagde, waar de duurzaamheidsclaim wordt toegelicht. Hier blijkt dat gedaagde nog steeds CO2 uitstoot met de productie van haar snoepgoed, maar dat zij die uitstoot nu compenseert. Gedaagde wordt gedagvaard door een consumentenorganisatie, omdat de claim misleidend zou zijn. Zowel de rechter in eerste aanleg als de appelrechter zijn het daar niet mee eens. De organisatie gaat in cassatie bij het Bundesgerichtshof.

RCC 7 augustus 2024, RB 3845; 2024/00051 - CVB (Reclame Fossielvrij tegen TUI). De klacht die voor het College van Beroep ligt gaat over een televisiecommercial van TUI. Hierin is te zien hoe mensen vakantie vieren in de Turkse Riveira. Fossielvrij vindt dat deze commercial aanspoort om te vliegen. Aangezien vliegen een klimaatonvriendelijke manier van reizen is, zou deze commercial hierdoor aansporen tot gedrag dat schadelijk is voor de volksgezondheid en het milieu. Dit zou in strijd zijn met de NRC en de AVMD-richtlijn. In deze uitspraak doet de RCC voor het eerst uitspraak over de vraag of er überhaupt reclame mag worden gemaakt voor millieu-onvriendelijke producten en diensten. Er is namelijk geen sprake van misleiding. Net als in eerste aanleg wordt de klacht niet toegewezen. De Commissie stelde hierbij voorop dat het niet aan haar is om in het algemeen te bepalen op welke manier reisorganisaties reclame mogen maken voor vliegvakanties. Het College voegt hieraan toe dat de ingeroepen AVMD-richtlijn niet zo moet worden uitgelegd dat vliegvakanties te benoemen zijn als een verboden vorm van reclame.

Rb. Rotterdam 9 juli 2024, RB 3843; ECLI:NL:RBROT:2024:6186 (eiseres tegen ACM). Deze uitspraak gaat over een door eiseres bestreden besluit van de ACM. Op grond van dat besluit is aan eiseres een bestuurlijke boete opgelegd van € 450.000, wegens het voeren van oneerlijke en misleidende handelspraktijken. In het bijzonder zouden de dieselauto´s van eiseres in de periode 2009 tot 2015 zijn uitgerust met EGR-software die het mogelijk maakt om gedurende de meting van uitstoot van verontreinigende stoffen, in het kader van de zogenoemde typegoedkeuringsprocedure, de meetresultaten van de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) van die voertuigen te manipuleren. De typegoedkeuringsprocedure dient ertoe om te controleren dat voertuigen aan alle vereisten van de EU-wetgeving voldoen. De ACM is van mening dat eiseres in de genoemde periode onterecht een typegoedkeuring heeft verkregen, op basis van de manipulatieve EGR-software. Daarbij zijn door eiseres drie wettelijke overtredingen gemaakt (art. 8.8 Whc jo. art. 6:193g, aanhef en onder d BW; art. 6:193b lid 2 BW; art. 8.8 Whc jo. 6:193c lid 1, aanhef en onder b BW).

RCC 6 juni 2024, RB 3840 (MI7 Media Intelligence tegen Fish Tales B.V.). Adverteerder Fish Tales B.V. (hierna: Fish Tales) is een exploitant van visproducten, waaronder (hors)makreelfilet en tonijn in blik. Zij doet verschillende uitingen over de kwaliteit van haar producten. Allereerst stelt zij, zowel op de verpakking van haar 'Gerookte makreel filet' als op haar Instagram account, dat haar makreel "als enige duurzaam gevangen" is. Verder zou zij het enige merk zijn dat 100% MSC-gecertificeerde tonijn aanbiedt. Tot slot blijkt uit een LinkedIn-post dat Fish Tales de "nr. 1 sustainable fish in the world" zou zijn. Klager heeft bezwaar ingediend met betrekking tot de door Fish Tales gedane uitingen, waarop de Reclame Code Commissie een oordeel velt op 6 juni 2024.